لیکوال : اریک مارګولیس
منبع : اریک مارګولیس ډاټ کام
Ù†Ûټه Û²Û°Û±Û±/Û³/Û²Ûµ
ژباړن : نثار اØÙ…د صمد
واشنګټن Ù€ د شلمی Ù¾ÛŒÚ“Û Ø¨Ø±ØªØ§Ù†ÙˆÙŠ مدبر جنرال ( Ùولر ) لیکلی Ú†ÛŒ د جنګ مقصد پوÚÛŒ سوبه نه بلکی د سیاسی اهداÙÙˆ ګټنه ÙˆÛŒ . خو سیاست والو د Ùولر دا ÙØªÙˆØ§ Ù‡ÛØ±Ù‡ Ú©Ú“Û Ø¯Ù‡ . د ټاکلو سیاسی هدÙونو څخه Ø¨Û Ø¨Ø±Ø®ÛŒ وروستي جنګونه هماغه ویتنام ØŒ Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† او عراق دي ØŒ خو څلورم ÛŒÛ Ù†Ù† لیبیا دی .
د امریکا Ø¨Ù‡Ø±Ù†Û ØªÚ«Ù„Ø§Ø±Ù‡ ÙˆØ±Ú Ù¾Ù‡ ÙˆØ±Ú Ù¾ÙˆÚÛŒ کیږی . خارجه وزیره او لوړ رتبه دیپلوماتان د Ù†Ú“Û Ø¯Û Ø®ÙˆØ§ ها خوا ته ÚØºÙ„ÛŒ او ویناوی اوروی ØŒ خو د رانیولو او پلورلو اصلی کاروبار د Ø¯ÙØ§Ø¹ د وزیر او د پنتاګون او لویو جنرالانو په لاس Ú©ÛŒ دی .
د امریکا په دغه ÙˆØ±ÙˆØ³ØªÛ Ú©ÙˆÚ†Ù†Û Ø¬Ú«Ú“Ù‡ Ú©ÛŒ ØØªÛŒ Úینی جنرالان او سمندری قوماندانان هم ÚÚ©Ù‡ عصبانی دي Ú†ÛŒ Ù‡Ûواد ÛŒÛ Ù¾Ø± لیبیا په داسی ØØ§Ù„ Ú©ÛŒ بم وري Ú©ÙˆÛŒ Ú†ÛŒ ورÚÙ†ÛŒ خرڅ ÛŒÛ Û±Û°Û° ملیونه ډالره دی او هغه په بیړه نور هم ډیریږی . دا لا Ú…Ù‡ ØŒ د جمهوریت غوښتونکي ګوند Úینی رامبو ګان هم عصبانی او مغشوش سوي دي . هر یو غواړی Ú†ÛŒ د لیبیا مشر معمر القذاÙÛŒ یعنی هغه Ú…ÙˆÚ© بÛله Ù…ØØ§Ú©Ù…Û ÙˆÙˆÚ˜Ù†ÛŒ Ú†ÛŒ Ú…Ù‡ موده مخکی ولسمشر جورج بوش « د ترور پر ضد د جنګ یو قدرمن ملګری » بللی Ùˆ .
خو هوښیاران جمهوریت غوښتونکي پوښتنه Ú©ÙˆÛŒ Ú†ÛŒ موږ اوس کوم لورﺉ نیولی دی ØŸ هغوی ولسمشر بارک اوباما ÚÚ©Ù‡ ترټی Ú†ÛŒ د لیبیا په هکله کومه سیاسی ستراتیژی نه لری او نه هم د بیرته راوتلو کوم پلان لری .
دا خو هماغه جمهوریت غوښتونکي دي Ú†ÛŒ په Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† او عراق Ú©ÛŒ ÛŒÛ Ø¯ بوش د ناپایه جګړو څخه ملاتړ کاوه یعنی هغه جنګونه Ú†ÛŒ نن امریکا ته په Û±Ù«Û¶ ټریلیونو ډالرو تمام سوي او ستره برخه ÛŒÛ Ø¯ پور Ù¾ÛŒØ³Û Ø¯ÙŠ .
نن واشنګټن په Ø¯Û Ù‡Ú©Ù„Ù‡ خورا ګیچ او سربداله دﺉ Ú†ÛŒ Ú…ÙˆÚ© به د هغه Ú…Ù‡ مشري واخلی Ú†ÛŒ د Ø±ÙˆØ³ÛŒÛ ÙˆÙ„Ø§Ø¯ÛŒÙ…ÛŒØ± پوتین « د منÚنیو پیړیو صلیب » بللی دی . ولسمشر اوباما Ú†ÛŒ تر لاس اچولو مخکی Ùکر Ú©ÙˆÛŒ ØŒ بیریږی Ú†ÛŒ مبادا امریکا د اسلامی Ù†Ú“Û Ù¾Ù‡ یو بل جنګ Ú©ÛŒ راګیر نسی . خو دﺉ بیا هم د Úینو جمهوریت غوښتونکو ØŒ جنګ پلوه رسنیو ØŒ او د Û²Û°Û±Û² کال د انتخاباتو اندیښنو مجبور کړﺉ Ú†ÛŒ په Ø¯Û Ø¬Ù†Ú« ورګډ سی . کوچني Ø¨Û ÙˆÛŒÙ†Ùˆ جنګونه تل د انتخاباتو پر مهال د رایو راکشونکي ÙˆÛŒ .
اوباما سره له Ø¯Û Ú†ÛŒ د اییتلا٠د هوایی Úواک او عالی ØªÚ©Ù†Ø§Ù„ÙˆØ¬Û Ø§Ú©Ù…Ø§Ù„Ø§Øª برابروی ØŒ زیار باسی Ú†ÛŒ ناټو د لیبیا Ø¬Ú«Ú“Û ØªÙ‡ ورمخته Ú©Ú“ÛŒ . خو ناټو بیا زړه نا زړه ده Ú†ÛŒ دا مأموریت رهبری Ú©Ú“ÛŒ Ú©Ù‡ یا ØŒ ØØ§Ù„ دا Ú†ÛŒ د هغه کلیدی غړو Ù„Ú©Ù‡ جرمنی او ØªØ±Ú©ÛŒÛ Ù¾Ù‡ دغه ØÙ…له Ú©ÛŒ د خپل ګډون څخه انکار Ú©Ú“ÛŒ دی .
نو ÚÚ©Ù‡ امریکا د ÙØ±Ø§Ù†Ø³Û څخه وغوښته Ú†ÛŒ د Ø¯Û Ø¬Ù†Ú« مشري واخلی . مګر د جمهوریت غوښتونکو په نزد ÙØ±Ø§Ù†Ø³Ù‡ ØØªÛŒ د لیبیا څخه هم ډیره Ù†Ø§ÙˆÙ„Û Ø§Ùˆ خبیثه ده . عسیوي Ø§ÙØ±Ø§Ø·ÛŒÙˆÙ† Ú†ÛŒ د جمهوریت غوښتونکو د رایو Û´Û°Ùª تشکیلوی ØŒ ÙØ±Ø§Ù†Ø³Ù‡ د ګناه هسته او Ø¨Û Ø®Ø¯Ø§ÛŒÙ‡ امریکایی ضد لورﺉ بولی .
مهمه لا دا Ú†ÛŒ ØŒ ÙØ±Ø§Ù†Ø³Ù‡ آن په Û±Û¹ÛµÛ° کلونو Ú©ÛŒ د خپل انکار له امله د کرکی ÙˆÚ“ وه ØŒ Ú…Ùˆ Ú†ÛŒ په Ø¯Û ÙˆØ±ÙˆØ³ØªÛŒÙˆ Ú©ÛŒ د نکولاس سرکوزي په Ù…Ø´Ø±Û Ù†ÙˆÙˆ Ù…ØØ§Ùظه کارانو انتخابات وګټل او د امریکا اطاعت ÛŒÛ ÙˆÙ…Ø§Ù†Ù‡ .
کله Ú†ÛŒ ÙØ±Ø§Ù†Ø³Û پر عراق د امریکا د ØÙ…Ù„Û Ù„Ù‡ ملاتړه انکار ÙˆÚ©Ú“ ØŒ نو د امریکا د کانګریس طعام Ø®Ø§Ù†Û Ù‡Ù… د « ÙØ±Ø§Ù†Ø³ÙˆÙŠ Ú†Ù¾Ø³ پټاټو » نوم « ÙØ±ÛŒÚ‰Ù… ÙØ±Ø§ÛŒØ² Ù€ یعنی د Ø¢Ø²Ø§Ø¯Û Ú†Ù¾Ø³ » ته واړاوه تر Ú…Ùˆ ÙØ±Ø§Ù†Ø³Ù‡ ÛŒÛ ØªÙˆÙ‡ÛŒÙ† Ú©Ú“Û ÙˆØ§ÛŒ .
دا وړاندیز Ú†ÛŒ ÙØ±Ø§Ù†Ø³Ù‡ به د لیبیا جګړه رهبري Ú©ÙˆÛŒ ØŒ د جنوب او ټکزاس د جمهوریت غوښتونکو لخوا په ولولو او هم قهر سره بدرګه سو . ولسمشر هم د خپل عادت له مخی Ú†ÛŒ کله د غښتلي مخال٠سره مخامخ سی ØŒ ژر شیوه راوړه .
ÙØ±Ø§Ù†Ø³Ù‡ په بشپړ توګه Ø¬Ú«Ú“Û ØªÙ‡ چمتو ولاړه وه . خو ولسمشر سرکوزی هله خپل لومړنی ټکان وخوړ Ú†ÛŒ د Ø±Ø§ØªÙ„ÙˆÚ©Û Ú©Ø§Ù„ د انتخاباتو Ø³Ø±ÙˆÛ ÙˆÚšÙˆØ¯Ù„ Ú†ÛŒ د ÚšÛŒ لاسي « ملی Ø¬Ø¨Ù‡Û Â» نوی مشر مارین لوین د ده څخه Ø¯ÙˆÛ Ù†Ù…Ø±Û Ù…Ø®ØªÙ‡ دی .
تر Ø¯Û Ú‰ÛŒØ± ژر وروسته د قذاÙÛŒ زوی سی٠الاسلام د « یورو نیوز » سره په مرکه Ú©ÛŒ ادعا ÙˆÚ©Ú“Ù‡ Ú†ÛŒ زه داسی اسناد لرم Ú†ÛŒ لیبیا د سرکوزی سره په تیرو انتخاباتو Ú©ÛŒ په پټه مرسته Ú©Ú“Û ÙˆÙ‡ . په عین ØØ§Ù„ Ú©ÛŒ پر پاکستان باندی د ÙØ±Ø§Ù†Ø³ÙˆÙŠ Ø§ÙˆØ¨ØªÙ„ÙˆÙ†Ùˆ د پلورلو غټی رسواینی هم سرکوزي د خطر سره مخامخ Ú©Ú“ÛŒ دی . بل دا Ú†ÛŒ ÙØ±Ø§Ù†Ø³Ù‡ غواړی دلته خپلی « Ø±Ø§ÙØ§ÛŒÙ„ » نومي Ø·ÛŒØ§Ø±Û Ù‡Ù… وښیی Ú†ÛŒ د خلیج پر عربی Ù‡Ûوادو ÛŒÛ Ø¯ پلورلو خیال لری . نو ÚÚ©Ù‡ د دغو Ø±Ø§ÙØ§ÛŒÙ„ الوتکو لومړنی وژونکی ګوزار پر دیرش کاله زړه لیبیایی Ø±ÙˆØ²ÙˆÙ†Ú©Û Ø·ÛŒØ§Ø±Ù‡ باندی وسو .
خو دلته په واشنګټن Ú©ÛŒ سپینی Ù…Ø§Ú¼Û ØªØ± اوسه لا هیڅ کومه جنګی ستراتیژی نه ده ÚšÙˆØ¯Ù„Û ØŒ او نه ÛŒÛ Ù‡Ù… دا سوچ Ú©Ú“ÛŒ Ú†ÛŒ په لیبیا Ú©ÛŒ باید د سیاسی پلوه Ú…Ù‡ ÙˆÚ©Ú“ÛŒ ØŒ او ØØªÛŒ په صØÛŒØ توګه دا هم نسی ØªØ´Ø±ÛŒØ Ú©ÙˆÙ„Ø§ÛŒ Ú†ÛŒ امریکا ولی لیبیا یعنی هغه Ù‡Ûواد ته ÙˆØ±ØºÙ„Û Ø¯Ù‡ Ú†ÛŒ د امریکا لپاره هیڅ ستراتیژیکی Ú«Ù¼ÛŒ نه لری .
ناوړه لا دا Ú†ÛŒ امریکا د لیبیا او Ø³ÙˆØ±ÛŒÛ Ù„Ø®ÙˆØ§ د ملکی ÙˆÚ«Ú“Ùˆ د ویشتلو او وژلو په غندنه Ú©ÛŒ د دوه Ù…Ø®Û Ú…Ø®Ù‡ کار اخلی ØØ§Ù„ دا Ú†ÛŒ په Ø¨ØØ±ÛŒÙ† ØŒ یمن ØŒ سومالیا ØŒ Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† او پاکستان Ú©ÛŒ پر Ú©Ù¼ مټ وینړیو پیښو سترګی پټوی Ú†ÛŒ Ø¯Û Ú©Ø§Ø± ÛŒÛ Ø§Ø³Ù„Ø§Ù…ÛŒ Ù†Ú“Û Ø®ÚšÙ…ÙˆÙ„Û Ø¯Ù‡ .
نو داسی ښکاری Ú†ÛŒ لیبیا د واشنګټن لپاره لعنت او مصیبت ګرÚÛØ¯Ù„ÛŒ دی . پای