پریس ټی وی : د امریکا « یوه سلنه شتمن » څوک دي ؟

منبع : پریس ټی وی
نېټه : ۲۰۱۱/۱۰/۱۷
ژباړن : نثار احمد صمد

یادونه : دغه په زړه پوری او معلوماتی مطلب د پریس ټی وی انګریزی خپرونی د بېلابیلو مأخذونو او منابعو څخه تهیه کړی دی چی لوستلو ته یې ستاسو پام رااړوم ( ن . صمد ) :

فارچون ۵۰۰ خپرونې د پنځه سوه خورا سترو پانګوالو شرکتونو یو لیست خپور کړ چی په ۲۰۱۰ کی یې د هغوی مالی تفصیلات هم یاد کړي دي . دغه پنځه سوه شرکتونه د امریکایی بلیونرانو او ملیونرانو په شمول د امریکا د « یوې سلنې شتمنو » اصلی برخه جوړوی . په امریکا کی د پانګوالو پر خلاف اعتراض کونکي همدغه یوه سلنه کسان د خپل ناوړه سپماییزه حالت له امله ترټی .

د امریکا دا یوه سلنه څوک دي ؟
دا لاندې هغه خورا ستر نړیوال پانګه اچونکي بانکونه دي چی مالی مشورتی او مالی بانکی اجرأت دواړه کوی . هغوی علاوتأ پلورل ، بازار لټول ، او د مالی تولیداتو یوه پراخه دایره احتوا کوی چی مالی اعتبار ، پور ، بیې ، اسعار ، اجناس ، او د هغوی مشتقات هم پکښی شامل دي ، یعنی :
۱ ـ بېنک آف امیریکا
۲ ـ برکلیز کپیټل
۳ ـ سیټی ګروپ
۴ ـ کریډیټ سویس
۵ ـ دچ بېنک
۶ ـ ګولډ مېن سچز
۷ ـ جې پی مورګن چېز
۸ ـ مورګن سټنلی
۹ ـ نمیورا سیکیورټیز
۱۰ ـ یو پی ایس
۱۱ ـ ویلز فرګو سیکیورټیز

لوی مالی شرکتونه
 
دا لاندی د ۲۰۱۰ کال د عاید له مخی د امریکا اته خورا ستر مالی شرکتونه دي :
۱ ـ فینی می ............. : ۱۵۳٫۸۲ بلیونه ډالره ؛
۲ ـ جنرل الکټریک .... : ۱۵۱٫۶۲ بلیونه ډالره ؛
۳ ـ فریډی مک ......... : ۹۸٫۳۶ بلیونه ډالره ؛
۴ ـ اینټل ایف سي سټون : ۴۶٫۹۴ بلیونه ډالره ؛
۵ ـ ماش اینډ مک لینن.. : ۱۰٫۹۳ بلیونه ډالره ؛
۶ ـ امیری پرایز فایننشیل : ۱۰٫۰۴ بلیونه ډالره ؛
۷ ـ ایون .................... : ۸٫۵۱ بلیونه ډالره ؛
۸ ـ ایس ایل ایم ........... : ۶٫۷۷ بلیونه ډالره ؛

غټ مالی بانکونه

دا لاندی د ۲۰۱۰ کال د عاید له مخی د امریکا لس تر ټولو ستر مالی بانکونه دي :
۱ ـ بېنک آف امیریکا ................ : ۱۳۴٫۱۹ بلیونه ډالره ؛
۲ ـ جې پی مورګن چېز اینډ کمپنی. : ۱۱۵٫۴۷ بلیونه ډالره ؛
۳ ـ سیټی ګروپ ...................... : ۱۱۱٫۰۵ بلیونه ډالره ؛
۴ ـ ویل فرګو .......................... : ۹۳٫۲۴ بلیونه ډالره ؛
۵ ـ ګولډمېن سچز ګروپ ............ : ۴۵٫۹۶ بلیونه ډالره ؛
۶ ـ مورګن سټنلی ..................... : ۳۹٫۳۲ بلیونه ډالره ؛
۷ ـ امیریکن ایکسپریس ............. : ۳۰٫۲۴ بلیونه ډالره ؛
۸ ـ یو ایس بنکورپ .................. : ۲۰٫۵۱ بلیونه ډالره ؛
۹ ـ کپیټل وَن فایننشییل ............... : ۱۹٫۰۶ بلیونه ډالره ؛
۱۰ ـ الی فایننشییل .................... : ۱۷٫۳۷ بلیونه ډالره ؛

نفتی ستر شرکتونه

دا لاندی د ۲۰۱۰ کال د عاید له مخی د امریکا لس تر ټولو ستر نفتی شرکتونه دي :
۱ ـ ایکسان موبیل .............. : ۳۵۴٫۶۷ بلیونه ډالره ؛
۲ ـ شاورن ...................... : ۱۹۶٫۳۳ بلیونه ډالره ؛
۳ ـ کونوکو فلپس ............... : ۱۸۴٫۹۶ بلیونه ډالره ؛
۴ ـ ولیرو انرجی ............... : ۸۶٫۰۳ بلیونه ډالره ؛
۵ ـ مرَتن آیل .................... : ۶۸٫۴۱ بلیونه ډالره ؛
۶ ـ سنوکو ....................... : ۳۵٫۵۴ بلیونه ډالره ؛
۷ ـ هیس ......................... : ۳۴٫۶۱ بلیونه ډالره ؛
۸ ـ مورفی آیل .................. : ۲۳٫۳۴ بلیونه ډالره ؛
۹ ـ ټیسورو ...................... : ۲۰٫۲۵ بلیونه ډالره ؛
۱۰ ـ هولی ...................... : ۸٫۳۲ بلیونه ډالره ؛

د تیلو او ګاز وسایل ، خدمات

دا لاندی د ۲۰۱۰ کال د عاید له مخی د امریکا د تیلو او ګاز د سامان آلاتو او کاروبار په برخه کی تر ټولو ستر شرکتونه دي :
۱ ـ هلی برټن .............. : ۱۷٫۹۷ بلیونه ډالره ؛
۲ ـ بیکر هس .............. : ۱۴٫۴۱ بلیونه ډالره ؛
Û³ Ù€ نیشنل آیل ویل ویرکو  : Û±Û²Ù«Û±Ûµ بلیونه ډالره Ø›
۴ ـ کیمرون انټرنیشنل ... : ۶٫۱۳ بلیونه ډالره ؛

د هوایی او دفاعی تجهیزاتو لوی شرکتونه

لاندی د ۲۰۱۰ کال د عاید له رویه د هوایی او دفاعی سامان آلاتو اړونده لس خورا ستر امریکایی شرکتونه دي :
۱ ـ بوینګ ............. : ۶۴٫۳۰ بلیونه ډالره ؛
۲ ـ بونایټد ټکنولوجیز : ۵۴٫۳۲ بلیونه ډالره ؛
۳ ـ لاک هیډ ماټین ... : ۴۶٫۸۹ بلیونه ډالره ؛
Û´ Ù€ نارتروپ ګرومن  : Û³Û´Ù«Û·Ûµ بلیونه ډالره Ø›
۵ ـ هنی ویل انټرنیشنل: ۳۳٫۳۷ بلیونه ډالره ؛
۶ ـ جنرل ډینامیکس . : ۳۲٫۴۶ بلیونه ډالره ؛
۷ ـ رې تیون .......... : ۲۵٫۱۸ بلیونه ډالره ؛
۸ ـ ایل ـ ۳ کمیونیکېشنز: ۱۵٫۶۸ بلیونه ډالره ؛
۹ ـ آی ټی ټی .......... : ۱۱٫۳۵ بلیونه ډالره ؛
۱۰ ـ ټیکس ټران ..... : ۱۰٫۵۲ بلیونه ډالره ؛

د موټرو ، ماشینونو او پرزه جاتو ستر شرکتونه

دا لاندی د ۲۰۱۰ کال د عاید له مخی د موټرونو او ماشینونو او پرزو د جوړولو تر ټولو ستر لس امریکایی کمپنۍ دي :
۱ ـ جنرل موټورز ................... : ۱۳۵٫۵۹ بلیونه ډالره ؛
۲ ـ فورډ موټورز .................... : ۱۲۸٫۹۵ بلیونه ډالره ؛
۳ ـ کریسلر ګروپ .................. : ۴۱٫۹۴ بلیونه ډالره ؛
۴ ـ جانسنز کنټرولز ................ : ۳۴٫۳۰ بلیونه ډالره ؛
۵ ـ ګوډ ېر اینډ ربر ................ : ۱۸٫۸۳ بلیونه ډالره ؛
۶ ـ ټی آر ډبلیو آټو ماټیو هولډینګز: ۱۴٫۳۸ بلیونه ډالره ؛
۷ ـ نېوي سټار انټرنیشنل .......... : ۱۲٫۱۴ بلیونه ډالره ؛
۸ ـ لی یر ............................. : ۱۱٫۹۵ بلیونه ډالره ؛
۹ ـ پَکار .............................. : ۱۰٫۲۹ بلیونه ډالره ؛
۱۰ ـ آش کوش ...................... : ۹٫۸۴ بلیونه ډالره ؛

امریکایی ملیونران

د امریکا د ملیونرانو شمیر د هېواد د ټول نفوس یوه سلنه جوړوی .
د کانګریس ( ولسی جرګې ) د ۴۳۵ پارلماني وکیلانو له جملې نه د اوسني کانګریس ۲۴۴ غړي ملیونران دي چی ۴۶ سلنه یې جوړوی . د دغو څخه ۱۳۸ یې جمهوریت غوښتونکي او ۱۰۶ یې هم دیموکراتان دي... د کانګریس د ملیونرانو شمیر تر دې هم ډیر دی خو پارلماني وکیلان نه غواړي چی د کورنیو نوره شتمني پکښی شامله کړی .
په ۲۰۱۰ کی د پارلمان د وکیل کېدو لپاره هر ګټونکې کاندید د خپلی انتخاباتی مبارزې ( کمپاین ) لپاره یونیم ملیون ډالره مصرف کړي دي . هغو حریفانو تر دې هم ډیر مبلغ مصرف کړی دی چی د ګټلو چانس به یې سره نږدې و . خو د دغو څخه تقریبأ نیمایی پیسې د خورا شتمنو ملاتړو لخوا ورکول سوي دي .
شتمن امریکایان د عادی رایه ورکونکو په مقایسه پارلمانی وکیلانو ته خورا ډیره لاس رسي لری .
په ۲۰۰۹ کی د امریکا د ولسی جرګې د یو وکیل کالنی عاید ۷۲۵۰۰۰ ډالره و ، او د یو امریکایی سناتور کالنی عاید هم ۲٫۴ ملیونه ډالره و .
د کانګریس تر ټولو بډای وکیل ( ډېریل ایزا ) نومیږی چی شتمني یې د ۱۵۶ ملیونو او ۴۵۱ ملیونو ډالرو تر منځ ده .

دا لاندی هم د پارلمان د دواړو جرګو د اوسنیو شلو خورا شتمنو وکیلانو او د هغوی د پیسو لیست دی چی په ۲۰۰۹ کی د هر یوه د مالی راپور له مخی تهیه سوی دی :
۱ ـ کانګریس وال ډېریل ایزا ( جمهوریت غوښتونکی )..... : ۳۰۳ ملیونه ډالره ؛
۲ ـ سناتور جان کیری ( دیموکرات )............................ : ۲۳۸ ملیونه ډالره ؛
۳ ـ سناتور مارک وارنر ( دیموکرات )......................... : ۱۷۴ ملیونه ډالره ؛
۴ ـ کانګریس وال جېډ پولیس ( دیموکرات )................... : ۱۶۰ ملیونه ډالره ؛
۵ ـ سناتور هرب کول ( دیموکرات )............................ : ۱۶۰ ملیونه ډالره ؛
۶ ـ کانګریس وال ورنن بوچانن ( جمهوریت غوښتونکی ). : ۱۴۸ ملیونه ډالره ؛
۷ ـ کانګریس وال مایکل مک کال ( جمهوریت غوښتونکی ): ۱۳۷ ملیونه ډالره ؛
۸ ـ سناتور جېمز ریش ( جمهوریت غوښتونکی )............ : ۱۰۹ ملیونه ډالره ؛
۹ ـ سناتور جې راکفیلر ( دیموکرات ).......................... : ۹۸ ملیونه ډالره ؛
۱۰ ـ سناتور ریچرډ بلومنتال ( دیموکرات )................... : ۹۴ ملیونه ډالره ؛
۱۱ ـ سناتور ډینی فاین سټاین ( دیموکرات )................... : ۷۷ ملیونه ډالره ؛
۱۲ ـ سناتور فرانک لاټن برګ ( دیموکرات )................ : ۷۶ ملیونه ډالره ؛
۱۳ ـ کانګریس واله نینسی پیلوسی ( دیموکرات )............ : ۵۸ ملیونه ډالره ؛
۱۴ ـ کانګریس وال ګېری میلر ( جمهوریت غوښتونکی ).. : ۵۱ ملیونه ډالره ؛
۱۵ ـ سناتور باب کورکر ( جمهوریت غوښتونکی )......... : ۵۰ ملیونه ډالره ؛
۱۶ ـ کانګریس وال ډینی لین بلېک ( جمهوریت غوښتونکی ): ۴۹ ملیونه ډالره ؛
۱۷ ـ کانګریس وال روډنی فری لینګویسن ( جمهوریت غوښوتونکی ) : ۴۳ ملیونه ډالره ؛
۱۸ ـ کانګریس وال ریچرډ برګ ( جمهوریت غوښتونکی ). : ۳۹ ملیونه ډالره ؛
۱۹ ـ کانګریس وال نیټا لووی ( دیموکرات ).................... : ۳۹ ملیونه ډالره ؛
۲۰ ـ کانګریس وال کینی مرچنټ ( جمهوریت غوښتونکی ). : ۳۸ ملیونه ډالره ؛

د اوباما سره په ۲۰۰۸ کی غټ مالی مرستندویان

دا لاندی د هغو مراجعو لیست دی چی د ۲۰۰۸ کال په انتخاباتی حلقه کی یې خورا زیاتی مالی مرستی ورکړي دي :
۱ ـ کلیفورنیا پوهنتون ................. : ۱٫۶ ملیونه ډالره ؛
۲ ـ ګولډ مېن سیچز .................... : یو ملیون ډالره ؛
۳ ـ هارورډ پوهنتون .................. : ۰٫۸۵ ملیونه ډالره ؛
۴ ـ مایکروسافټ کارپوریشن ....... : ۰٫۸۳ ملیونه ډالره ؛
۵ ـ ګوګل اِ نکارپوریشن.............. : ۰٫۸۰ ملیونه ډالره ؛
۶ ـ سیټی ګروپ اِنکارپوریشن...... : ۰٫۷۰ ملیونه ډالره ؛
۷ ـ جې پي مورګن چېز اینډ کمپنی. : ۰٫۶۹ ملیونه ډالره ؛
۸ ـ ټایم وارنر .......................... : ۰٫۵۹ ملیونه ډالره ؛
۹ ـ سیډلی آسټن ایل ایل پي........... : ۰٫۵۸ ملیونه ډالره ؛
۱۰ ـ سټین فورډ پوهنتون ............ : ۰٫۵۸ ملیونه ډالره ؛
۱۱ ـ نیشنل امیوزمنټز اِنکارپوریشن: ۰٫۵۵ ملیونه ډالره ؛
۱۲ ـ یو بي ایس. اې جي ............. : ۰٫۵۴ ملیونه ډالره ؛
۱۳ ـ ویلمر هېل ال ال پي ............ : ۰٫۵۴ ملیونه ډالره ؛
۱۴ ـ سکېډن آرپس .................... : ۰٫۵۳ ملیونه ډالره ؛
۱۵ ـ آی بی ایم کارپوریشن ......... : ۰٫۵۲ ملیونه ډالره ؛
۱۶ ـ کولمبیا پوهنتون ................. : ۰٫۵۲ ملیونه ډالره ؛
۱۷ ـ مورګن سټنلی ................... : ۰٫۵۱ ملیونه ډالره ؛
۱۸ ـ جنرل الکټریک ................. : ۰٫۴۹ ملیونه ډالره ؛
۱۹ ـ د امریکا حکومت .............. : ۰٫۴۹ ملیونه ډالره ؛
۲۰ ـ لیتم اینډ وېټ کینز .............. : ۰٫۴۹ ملیونه ډالره ؛

د بوش سره په ۲۰۰۴ کی غټ مالی مرستندویان

۱ ـ مورګن سټنلی .................. : ۶۰۳۴۸۰ ډالره ؛
۲ ـ میریل لینچ ...................... : ۵۸۶۲۵۴ ډالره ؛
۳ ـ پرایس واټر هاؤس کوپرز ... : ۵۱۴۲۵۰ ډالره ؛
۴ ـ یو بي ایس. اې جي ........... : ۴۷۴۳۲۵ ډالره ؛
۵ ـ ګولډ مېن سیچز ................ : ۳۹۴۶۰۰ ډالره ؛
۶ ـ لیهمن برادرز .................. : ۳۶۱۵۲۵ ډالره ؛
۷ ـ ایم بي ان اې کارپوریشن..... : ۳۵۰۳۵۰ ډالره ؛
۸ ـ کریډیټ سویس ګروپ........ : ۳۲۶۰۴۰ ډالره ؛
۹ ـ سیټی ګروپ اِنکارپوریشن... : ۳۲۰۸۲۰ ډالره ؛
۱۰ ـ بیېر سټرنز ................... : ۳۱۳۱۵۰ ډالره ؛
۱۱ ـ ارنسټ اینډ یانګ ........... : ۳۰۵۱۴۰ ډالره ؛
۱۲ ـ د امریکا حکومت ........... : ۲۹۵۷۸۶ ډالره ؛
۱۳ ـ ډیلایټی ال ال پی ........... : ۲۹۲۲۵۰ ډالره ؛
۱۴ ـ واچوویا کارپوریشن ...... : ۲۷۹۳۱۰ ډالره ؛
۱۵ ـ د امریکا د دفاع وزارت... : ۲۷۹۱۵۷ ډالره ؛
۱۶ ـ امریکویسټ کپیټل.......... : ۲۵۳۱۳۰ ډالره ؛
۱۷ ـ د امریکا خارجه وزارت.. : ۲۲۵۳۳۰ ډالره ؛
۱۸ ـ بلېنک روم ال ال پی....... : ۲۲۵۱۵۰ ډالره ؛
۱۹ ـ د امریکا بانک ............. : ۲۱۸۲۶۱ ډالره ؛
۲۰ ـ اې ټی اینډ ټی اِنکارپوریشن: ۲۱۴۹۲۰ ډالره ؛

د امریکا بلیونران

لاندی د ۲۰۱۱ کال له مخی د هغو شلو بلیونرانو لیست دی چی د فوربز ۴۰۰ لخوا خپور سوی دی :
۱ ـ د مایکرو سافټ څښتن بیل ګېټس .................. : ۵۹ بلیونه ډالره ؛
۲ ـ وارن بفیټ ( د برک شایر هیت اوې مالک )..... : ۳۹ بلیونه ډالره ؛
۳ ـ لیری ایلیسن ( د اورېکل څښتن ) .................. : ۳۳ بلیونه ډالره ؛
۴ ـ چارلیس کوچ ( د ډای ورسیفایډ مالک ) .......... : ۲۵ بلیونه ډالره ؛
۵ ـ ډیویډ کوچ ( د ډای ورسیفایډ شریک )............. : ۲۵ بلیونه ډالره ؛
۶ ـ کریسټی والټن ( د وال مارټ څخه )................ : ۲۴٫۵ بلیونه ډالره ؛
۷ ـ جورج سوروس ( د هیج فنډ څخه ) ................ : ۲۲ بلیونه ډالره ؛
۸ ـ شیلډن اډیل سن ( د قمار خانو څخه ) .............. : ۲۱٫۵ بلیونه ډالره ؛
۹ ـ جیم والټن ( د وال مارټ څخه ) .................... : ۲۱٫۱ بلیونه ډالره ؛
۱۰ ـ ایس والټن ( د وال مارټ څخه ) ................. : ۲۰٫۹ بلیونه ډالره ؛
۱۱ ـ ایس. روبسن والټن ( وال مارټ ) ............... : ۲۰٫۵ بلیونه ډالره ؛
۱۲ ـ مایکل بلوم برګ ( بلوم برګ ال پي )............ : ۱۹٫۵ بلیونه ډالره ؛
۱۳ ـ جیف بیزوس ( د امازون ډاټ کام څښتن ) ..... : ۱۹٫۱ بلیونه ډالره ؛
۱۴ ـ مارک زکر جرک ( د فېس بوک څښتن ) ...... : ۱۷٫۵ بلیونه ډالره ؛
۱۵ ـ سرجی برین ( د ګوګل څښتن ) .................. : ۱۶٫۷ بلیونه ډالره ؛
۱۶ ـ لیری پېج ( د ګوګل څخه ) ........................ : ۱۶٫۷ بلیونه ډالره ؛
۱۷ ـ جان پاولسن ( د هیج فنډ مالک ) ................. : ۱۵٫۵ بلیونه ډالره ؛
۱۸ ـ مایکل ډیل ( د ډیل څښتن ) ....................... : ۱۵ بلیونه ډالره ؛
۱۹ ـ سټیو بېلمر ( د مایکروسافټ څخه ) ............. : ۱۳٫۹ بلیونه ډالره ؛
۲۰ ـ فوریسټ مارس ( د کېنډي څښتن ) .............. : ۱۳٫۸ بلیونه ډالره ؛

پای