اربان : اوباما د ایران په وړاندی جنګ ته اماده شویدی

        په Û±Û± / Û± / Û²Û°Û±Û² نیټه د (Urban  ) پنامه ډنمارکی ورځپاڼی تر لوړ سرلیک لاندی یو مطلب خپور Ú©Ú“ÛŒ Ú†ÛŒ په غورکولو ارزی . له همدی کبله غواړم لومړی د نوموړی مطلب ژباړه وړاندی او بیا به خپلی یادوونی هم په Ú…Ùˆ ټکیو Ú©ÛŒ ورسره وتړم . دمطلب لیکونکی د اخیرنیو Ú…Ùˆ هفتو د یو Ù„Ú“ اړوندو پیښو کرونولوژی په لاندی ډول یادوی :
« Ù€  د Û²Û°Û±Û± نوومبر Û±Û± نیټه : امریکا ØŒ کاناډا او برټانیا د ایران دتیلو پروارداتو بندیز Ù„Ú«ÙˆÛŒ Ú†ÛŒ ددی کار نه یی موخه د هستوی پروګرام د نه درولو پخاطر د ایران غوږونه تاوؤل دی  .
Ù€  د Û²Û°Û±Û± کال د ډیسمبر Û²Û· دیټه : د ایران مرستیال اولسمشر ګوتڅنډنه Ú©ÙˆÛŒ Ú†ÛŒ Ú©Ù‡ لودیز دا بندیز عملی Ú©Ú“ÛŒ ØŒ نو دوی به د هرمز تنګی ډیره مهمه لاره د ټولو تیل لییږدونکو ترانسپورټونو پر مخ د ایران دسواحلو په امتداد Ùˆ تړی .
Ù€  د روان Û²Û°Û±Û² کال د جنوری Û² نیټه : ایران د فارس خلیج پنامه یو لیری واټن ویشتونکۍ میزایل Ùˆ ازمایه .
Ù€  د همدی کال د جنوری  Ûµ نیټه : اروپایی اتحادیه د ایران د اومو تیلو پرمحصولاتو بیدیز Ù„Ú«ÙˆÛŒ Ú†ÛŒ لدی سره سم به په راتلونکی هیڅ یو ددغی اتحادیی غړی هیواد د ایران څخه د اومو تیلو د را واردولو حق ونلری.امریکا ددی کار هرکلۍ ÙˆÚ©Ú“ .
Ù€  د جنوری Û¸ نیټه : د امریکا د دفاع وزیر Leon Panetta ایران ته ګوته ÙˆÚ…Ù†Ú‰Ù„ او د سی بی اس خبری اژانس CBS News ته یی وویل – ایرانیان باید پدی پوه Ø´ÛŒ Ú†ÛŒ موږ به دوی د هرمز تنګی Ùˆ بندولو ته پری نږدو .
Ù€  دجنوری Û¹ نیټه : ملګری ملتونه تائیدوی Ú†ÛŒ ایران د یورانیمو په غنی کولو بیا لاس پوری کړیدی .
Ù€  او په پای Ú©ÛŒ د د بارک اوباما پخوانی سلاکار Dennis Ross  په یوه مصاحبه Ú©ÛŒ Ùˆ  Bloomberg  ته وویل Ú†ÛŒ Ú©Ù‡ ایران د خپل اټمی پروګرام څخه لاس وانخلی نو امریکا به پر ایران وسله وال برید ÙˆÚ©Ú“ÛŒ .
        نوموړی سلاکار وایی Ú†ÛŒ بارک اوباما اوس دی ته تیار دی Ú†ÛŒ Ú©Ù‡ ایران د اټمی وسلو انکشاف ته نور هم دوام ورکړی نو امریکا به یی په وړاندی Ùˆ جنګ ته ور ودانګی ØŒ د بده مرغه پدی هکله دیپلوماسی کار ونکړ او اوس هغه وخت رارسیدلی دی Ú†ÛŒ باید د جدی راډیکال متودونو څخه کا واخیستل Ø´ÛŒ . دغه سلاکار زیاتوی : « اوباما په ډیرو څرګندو ټکیو Ú©ÛŒ ویلی دی Ú†ÛŒ دی به د اټمی پروګرام نه د لاس اخیستلو په موخه د ایران د مجبورولو د پاره د وسلوالو قوتونو د کارولو څخه هیڅکله هم Ú‰Ú‰Ù‡ Ùˆ Ù†Ú©Ú“ÛŒ » . دا یوه ښکاره خبره ده Ú†ÛŒ وسلواله مداخله کول یو Ù„Ú“ ستونزمنی پایلی درلودلای Ø´ÛŒ ØŒ خو Ú©Ù‡ ایران خپل سرته پریښودل Ø´ÛŒ Ú†ÛŒ دا پروګرام د اټمی وسلوترجوړولو پوری پرمخ وشړی ØŒ نو ددی کار پایلی به هم ډیری ناوړی ÙˆÛŒ » . د پخوانی سلاکار په اند Ú©Ù‡ امریکا وسلواله مداخله ونکړی ØŒ ناوړه پایله به یی د دی ډول مداخلی کولو تر پایلی ډیره خطرناکه ÙˆÛŒ .
د یادوولو ÙˆÚ“ ده Ú†ÛŒ ایران په وارو وارو ویلی دی Ú†ÛŒ ددوی اټمی پروګرام سوله ایزی موخی لری اوهيڅکله به هم ورڅخه لاس په سر نشی » .          د ژباړی پای
د ژباړونکی یادوونه :
        د لوړ خبری مطلب نه له ورایه جوته ده Ú†ÛŒ امریکا اونړۍ ته نور بیله وسلوالی مداخلی څخه بله لاره نده پاته . خو سوال دادی Ú†ÛŒ ددی اټمی پروګرام د درولو موضوع تر کومی Ú©Ú†ÛŒ پوری جدی په پام Ú©ÛŒ نیول شویده . لوړی څرګندونی ښئی Ú†ÛŒ ددی خبری جدیت د راډیکالو متودونو تر کارولو پوری ارزول شویدی . اوس یوه خبره د بحث ÙˆÚ“ ده Ú†ÛŒ ایا امریکا او انډیوالانو ته یی د وسلوالی مداخلی تاوان ډیر دی Ú©Ù‡ په چوپه خوله لاس تر زنه کښیناستلو . Ú©Ù‡ د ښاغلی پخوانی سلاکار ډانیس روز نظر مهم ÙˆÛŒ خو دی په ډاګه وایی Ú†ÛŒ د مداخلی نه کولو پایلی به ډیری ناوړی ÙˆÛŒ . د مداخلی نه کولو پایلی خو معلومی دی او هغه ایران ته په لوی لاس اټمی بم پلاس ورکول او دایران څخه یو داسی یاغی دولت جوړیدل دی Ú†ÛŒ وهیڅ ډول نړیوالو نورمونو ته به پابندی ونلری ØŒ نه یوازی ګاونډیانو بلکی ټولی Ù†Ú“ÛŒ ته به یو نه حلیدونکۍ پرابلم وګرځی .
        Ú©Ù‡ د لوړو ناوړو پایلو په پام Ú©ÛŒ نیولو سره امریکا د وسلوالی مداخلی تصمیم ونیسی نو بیا دوه سواله د پام وړدی . لومړی داچی Ú©Ù‡ امریکا دا کار د Ù…. Ù…. د امنیت شورا په تائید تر سره Ú©ÙˆÛŒ خو داګمان نه کیږی Ú†ÛŒ روسیه او چین به یی ورسره Ùˆ منی . او Ú©Ù‡ د امنیت د شورا پرته امریکا Ùˆ دی کار ته ملا وتړی نو ایا د عراق منفی تجربه به یی سترګو ته Ùˆ نه دریږی ØŸ فکر نه کیږی Ú†ÛŒ روسیه او چین به Ù„Ú©Ù‡ د لیبیا په هکله د پریکړی پشان د خیر پر غونډۍ کښینی او نماینده ګان به یی د رایه ورکولو په ورځ د امنیت شورا Ùˆ جلسی ته حاضر نشی . ددی خبری سره سره دا یو امکان هم باید له پامه Ùˆ نه غورځول Ø´ÛŒ Ú†ÛŒ امریکا اوس د عراقه Ù¾ÚšÛŒ سپکی Ú©Ú“ÛŒ او دافغانستان له شره هم ځان خلاصول غواړی ØŒ نوایا روسیی ته به دا په زړه پوری نه ÙˆÛŒ Ú†ÛŒ امریکا ته ایران یو بل ویټنام وګرځوی او هلته یی په دام Ú©ÛŒ راګیر Ú©Ú“ÛŒ ØŸ د چین سیاست بیا داګړۍ دادی Ú†ÛŒ امریکا د اقتصادی فشار په مټ د Ù¾ÚšÙˆ واچوی او پر ایران باندی وسلوال برید به پدی موخه ډیر ګټور ورته تمام Ø´ÛŒ . دا ټولی هغه پوښتنی دی Ú†ÛŒ پدی هکله له پامه غورځیدلای نشی .
        رابه شو خپل هیواد افغانستان ته . Ú©Ù‡ داسی فرض Ú©Ú“Ùˆ Ú†ÛŒ سبا امریکا پر ایران حمله Ú©ÙˆÛŒ نو داکار به د افغانانو د پاره کومی پایلی ولری ØŸ ښکاره خبره Ú†ÛŒ په لنډمهالی Ú©ÛŒ به یی پایلی منفی ÙˆÛŒ Ú…Ú©Ù‡ Ú†ÛŒ په هیواد Ú©ÛŒ د خوراکی او نورو استهلاکی موادو ډیره برخه د ایرانه واردیږی . Ú©Ù‡ هلته جنګ پیل Ø´ÛŒ Ú†ÛŒ بیله Ø´Ú©Ù‡ به اوږد Ùˆ غځیږی نو افغانی سوداګر او اخیستونکی به دواړه د ستونزو سره لاس او ګریوان Ú©Ú“ÛŒ . اما په اوږدمهالی Ú©ÛŒ افغانستان ته ددی کار پایلی پدی پوری اړه لری Ú†ÛŒ هلته به دجنګ په پای Ú©ÛŒ Ú…Ù‡ ډول دولت منځته راشی . Ú©Ù‡ هغه دولت نړیوالو نورمونو ته ژمن ÙˆÛŒ او د ګاونډیانو حقوقو او متقابلو دوستانه اړیکو ته درناوۍ ولری ØŒ دهغوی په داخلی چارو Ú©ÛŒ لاسوهنی ونکړی ØŒ څرګنده ده Ú†ÛŒ دا به د افغانستان په ګټه ÙˆÛŒ. او Ú©Ù‡ نوموړی دولت تل پدی لټه Ú©ÛŒ ÙˆÛŒ Ú†ÛŒ دلته دافغانانو څخه افغانستانیان جوړ Ú©Ú“ÛŒ نو دا به بیا هغه آش هغه کاسه  او Ú˜Ú“ سپۍ به د چغال ورور ÙˆÛŒ .  تر هغه ځایه Ú†ÛŒ د امریکا اوسنۍ حسن نظر ( ! ) د افغانانو په وړاندی وینو Ú†ÛŒ د قومونو او ډلو ټپلو په هکله د مور میری چلند Ú©ÙˆÛŒ ØŒ دبرلین دغونډی پشان د قومونو د ویشلو او سره جنګولو په موخه نامقدس ائتلافونه رامنځته Ú©ÙˆÛŒ ØŒ دعسکرو په جامه Ú©ÛŒ داسی مسلکی سادیستان په دندو ګماری Ú†ÛŒ یوازی د افغانانو په وژلو یی زړه نه سړیږی او د ټولو بشری نورمونو په خلاف مو پر وژلو شوو Ù…Ú“Ùˆ باندی په ډله ایز ډول بولی Ú©ÙˆÛŒ ØŒ داټول ددی ښکارندوی دی Ú†ÛŒ افغانان د امریکا پر ÚšÙ‡ نیت باندی حساب نشی کولای .
       ددی ټولو ټکیو په پام Ú©ÛŒ نیولو سره د افغانستان د پاره پر ایران باندی د امریکا د وسلوال برید کولو یا نه کولو د Ú«Ù¼ÛŒ او تاوان خبره لا ډیر غور ته اړتیا لری . ددی سره سره زما په اند د ایران اوسنۍ مغرور او یاغی دولت باید پر خپل سر پری نښودل Ø´ÛŒ او په هر ډول Ú†ÛŒ ÙˆÛŒ غوږونه یی په تاوولو نه داچی ارزی بلکه یوه بیړنۍ اړتیا ده . داځکه Ú†ÛŒ Ù„Ú– ترلږه دیوی مودی دپاره خو به په خپل غم اخته ÙˆÛŒ او موږ به یی دپامه وتلی پاته شو . داسی وخت دی هم خدای راولی Ú†ÛŒ د پاکستان د ژوند شپی هم شمیرلی پاته Ø´ÛŒ .  امین یا رب العالمین .
 Ù¾Ø§ÛŒ