دخپریدو نیټه : 2012-12-08 مخپرونکئ : 114 - دبÛنوالیکوال- Ú©Ù€
آیا امریکا Ø§ÙØºØ§Ù† جنګ پای ته رسوي ØŸ
Ú‰ÛÙˆ لینډورÙ
سرچینه : کمن ډریمز
Ù†Ûټه : Û²Û°Û±Û²/Û±Û²/Û²
ژباړن : نثار اØÙ…د صمد
آیا امریکا واقعأ هم په Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† Ú©ÛŒ جنګ ختموي ØŸ ØÙ‚یقت خو دا دی Ú†ÛŒ دا کار د « جنګ » په کلمه یا لغت پوری اړه لری .
دا بیخی د ØÛŒØ±Ø§Ù†Û خبره ده Ú†ÛŒ سیاست وال د خپلو ژمنو څخه ÚØ§Ù†ÙˆÙ†Ù‡ تیروی . ولسمشر اوباما خو موږ ته همدا هنر ډیر ÚšÙ‡ انÚور Ú©Ú“ÛŒ دی .
اوباما او د هغه مرستیال جوبایډن د انتخاباتی Ù…Ø¨Ø§Ø±Ø²Û Ø§Ùˆ ÙˆØ±ÙˆØ³ØªÙ†Û Ù¼Ù„ÙˆÛŒØ²ÛŒÙˆÙ†ÙŠ Ù…Ù†Ø§Ù‚Ø´Û Ù¾Ø± مهال په Ú©Ù„Ú©Ù‡ د Ø¯Û Ø¯ÙØ§Ø¹ کول Ú†ÛŒ امریکایی پوÚونه به د Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† څخه راووزی او دغه جنګ به د Û²Û°Û±Û´ تر پایه پوری ختموي ØŒ یعنی هغه هد٠چی اکثریت امریکایان ÛŒÛ ØºÙˆÚšØªÙˆÙ†Ú©ÛŒ دي . بایډن د خپل جمهوریت ØºÙˆÚšÙˆØªÙˆÙ†Ú©Û Ø³ÛŒØ§Ù„ ( پاول Ø±Û ÛŒÙ† ) سره د شدیدی Ù…Ù†Ø§Ù‚Ø´Û Ù¾Ø± مهال وویل Ú†ÛŒ امریکا به د Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† څخه د Û²Û°Û±Û´ په پای Ú©ÛŒ « مطلقأ راووزی » . اوباما له Ø¯Û Ù†Ù‡ یوه Ø§ÙˆÙˆÙ†Û ÙˆØ±ÙˆØ³ØªÙ‡ وویل Ú†ÛŒ « د انتقال دغه بهیر به په Û²Û°Û±Û´ Ú©ÛŒ بشپړیږی او Ø§ÙØºØ§Ù†Ø§Ù† به پخپله د خپل امنیت ساتلو مسؤل ÙˆÛŒ . »
دغو یادونو ما ته د ولسمشر کلنټن ØŒ یعنی یو ØÙ‚وقی وکیل ØŒ هغه خبره را په یاد Ú©Ú“Ù‡ Ú†ÛŒ قاضی ورڅخه وپوښتل Ú†ÛŒ د سپینی Ù…Ø§Ú¼Û Ø¯ ÛŒÙˆÛ Ú©Ø§Ø±Ù…Ù†Ø¯Û Ø³Ø±Ù‡ Ú†ÛŒ Ø¯Û Ø¬Ù†Ø³ÙŠ عمل Ú©Ú“ÛŒ دی ØŒ د هغه ØªÙˆØ¶ÛŒØ Ø±Ø§Ú©Ú“Ù‡ ØŒ خو ده ورته وویل Ú†ÛŒ Úواب ÛŒÛ Ø¯ « دی » د Ú©Ù„Ù…Û Ù¾Ù‡ معنی پوری اړه لری .
همدا تیره Ø§ÙˆÙˆÙ†Û Ø±Ø§Ù¾ÙˆØ± ورکړه سو Ú†ÛŒ اوباما او د پنتاګون جنرالان پر داسی پلان کار Ú©ÙˆÛŒ Ú†ÛŒ له مخی ÛŒÛ Ù„Ú– تر Ù„Ú–Ù‡ لس زره امریکایی پوÚیان د Û²Û°Û±Û´ کال څخه وروسته هم تر نامعلومه وخته په Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† Ú©ÛŒ پاتیږی .
آیا پوهیږﺉ Ú†ÛŒ دا څومره تعداد پوÚیان دي ØŸ لس زره پوÚیان د هالینډ یا ډنمارک هر یوه نیمایی پوÚیان تشکیلوی ØŒ یعنی هغه دوه هیوادونه Ú†ÛŒ همدا اوس د ناټو په چوکاټ Ú©ÛŒ په Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† Ú©ÛŒ د امریکا په دوولس کلن جنګ Ú©ÛŒ ولاړ دي .
دا تصور Ú†ÛŒ وایی تر Û²Û°Û±Û´ وروسته به دغه لس زره پوÚیان Ø§ÙØºØ§Ù† اردو ته « روزنه » ورکوی ØŒ یوه Ú†Ù¼ÛŒ او نامعقوله خبره ده . ÚÚ©Ù‡ : په جنوبی کرولینا Ú©ÛŒ د « پیریس آیلینډ » اوڅار مرکز Ú†ÛŒ امریکایی مرین پوÚیان روزي ØŒ او د Ø§Ù…Ø±ÛŒÚ©Ø§ÛŒÛ Ù¾ÙˆÚ ØªØ± ټولو ÚšÙ‡ روزنتون دی ØŒ په Û¶Û°Û° Ù†ÙØ±Ùˆ سره د کاله اوولس زره ( Û±Û·Û°Û°Û° ) نوي مرین پوÚیان روزی او جوړوی . د Ø¯Û Ù…Ø¹Ù†ÛŒ دا ده Ú†ÛŒ یو Ù†ÙØ± روزونکیً Û±Û·Û° پوÚیان اردو ته تقدیموی . په Ø¯Û ØØ³Ø§Ø¨ لس زره امریکایی روزونکي باید په Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† Ú©ÛŒ هر کال Ø§ÙØºØ§Ù† Ù¾ÙˆÚ ØªÙ‡ Û±Ù«Û· ملیونه نوي پوÚیان تقدیم Ú©Ú“ÛŒ ! آن Ú©Ù‡ د Ø¯Û Ù„Ø³Ùˆ زرو پوÚیانو صر٠درÛیمه برخه « روزونکي » ÛŒÛ Ù‡Ù… Ø§ÙØºØ§Ù† پوÚیان وروزي ØŒ نو په هغه صورت Ú©ÛŒ به Ø§ÙØºØ§Ù† اردو هر کال پنÚÙ‡ Ù„Ú©Ù‡ ( ÛµÛ°Û°Û°Û°Û° ) نوي پوÚیان ولری ! مګر Ø§ÙØºØ§Ù† اردو همدا نن ØŒ Ú†ÛŒ د امریکا د ادعا له مخی ÚšÙ‡ ترا روزل سوي دي او خپل هیواد ساتلای سی ØŒ ټول ټال دوو Ù„Ú©Ùˆ ( Û²Û°Û°Û°Û°Û° ) ته رسیږی .
نو ÚÚ©Ù‡ باید Ø¯Û Ù…ÙˆØ¶ÙˆØ¹ ته جدی اوسو . یعنی : دغه لس زره پوÚیان Ú†ÛŒ اوباما او پنتاګون وایی Ú†ÛŒ په Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† Ú©ÛŒ به د Û²Û°Û±Û² په ډسمبر Ú©ÛŒ [ ښایی دا Û²Û°Û±Û² نه بلکی Û²Û°Û±Û´ ÙˆÛŒ Ù€ ژباړن ] د روزونکو دنده پر مخ بیایی ØŒ دغسی نه ده ØŒ ÚÚ©Ù‡ : یو جنګ Ú…Ù†Ú«Ù‡ په داسی ØØ§Ù„ Ú©ÛŒ پای ته Ø±Ø³ÛØ¯Ø§ÛŒ سی Ú†ÛŒ صر٠یو Ø·Ø±Ù ÛŒÛ Ø¯ Ø®ØªÙ…ÛØ¯Ùˆ خبره Ú©ÙˆÛŒ ØŸ آیا تر هغه وخته Ú†ÛŒ دغه لورﺉ ورڅخه وتلی نه ÙˆÛŒ ØŒ اړونده جنګ Ø®ØªÙ…ÛØ¯Ø§ÛŒ سی ØŸ دا خو یقیني خبره ده Ú†ÛŒ په یو بهرني جنګ Ú©ÛŒ اشغالګر لورﺉ اړونده جنګ ختم وبولی ØŒ خو Ú©Ù‡ ÛŒÛ Ù…Ù‚Ø§Ø¨Ù„ لورﺉ Ùˆ نه بولی او اشغالګر هم په Ù‡Ù…Ø¯Û Ø¬Ù†Ú« Ú©ÛŒ بوخت پاته ÙˆÛŒ ( Ú†ÛŒ په Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† Ú©ÛŒ ټول هیواد Ù¾Ú©ÚšÛŒ راګیر دی ) ØŒ معنی دا Ú†ÛŒ دا جنګ قطعأ پای ته نه دی Ø±Ø³ÛØ¯Ù„ÛŒ . مخال٠لورﺉ به هم خپل ګوزارنه جاری ساتی تر Ú…Ùˆ Ú†ÛŒ نیونکی وشړی .
په بل عبارت ØŒ دغه لس زره امریکایی پوÚیان به ÙˆØ§Ø¶ØØ£ د جنګ په ØØ§Ù„ Ú©ÛŒ ÙˆÛŒ ØŒ Ú©Ù‡ رسمأ ÚØ§Ù†Ùˆ ته هر نوم هم ورکړی . دا ÚÚ©Ù‡ Ú†ÛŒ طالبان به په Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† Ú©ÛŒ هغوی قطعأ Ù¾Ø±Û Ù†Ú–Ø¯ÛŒ Ú†ÛŒ هغسی Ù¾ÙˆÚ ÙˆØ±ØªÙ‡ وروزي Ú†ÛŒ د دوی سره جنګیږی ØŒ نو ÚÚ©Ù‡ به د Ù‡Ù…Ø¯Û Â« روزونکو » سره جنګیږی . نو اوباما ØŒ جوبایډن او جنرالان Ú…Ù†Ú«Ù‡ دا ژمنه کولای سی Ú†ÛŒ دغه جنګ به په Û²Û°Û±Û´ Ú©ÛŒ پای ته رسیږی ØŸ
Úواب ÛŒÛ Ø¯Ø§ دی Ú†ÛŒ دوی هغه Ú…Ù‡ Ú†ÛŒ تر Û²Û°Û±Û´ وروسته به پیښیږی ØŒ « جنګ » نه بولی . هغوی به د « جنګ » د Ú©Ù„Ù…Û ØªØ¹Ø±ÛŒÙ Ø¨Ø¯Ù„ Ú©Ú“ÛŒ .
پیش بیني خو باالکل داسی ده Ú†ÛŒ هغه لس زره بد بخته پوÚیان Ú†ÛŒ هلته به تر Û²Û°Û±Û´ کال وروسته هم د « روزونکو » په نوم پاته ÙˆÛŒ ØŒ د طالب جنګیالیو د ØÙ…لو ØŒ ÚØ§Ù† وژونکو برید ګرو ØŒ او ماین چاودنو سره مخامخ ÙˆÛŒ . د هغوی پر اډو او Ø¨ÛØ³ÙˆÙ†Ùˆ به د هاوانونو او راکټونو ØÙ…Ù„Û Ú©ÛŒÚ–ÛŒ . کله Ú†ÛŒ هغوی دوری هوری ÚÛŒ ØŒ نو ګاډي به ÛŒÛ Ù¾Ù‡ راکټونو ویشتل کیږی . دا لا Ú…Ù‡ ØŒ هغوی به پخپله د Ø§ÙØºØ§Ù† پوÚیانو د ØÙ…لو سره هم مخامخ ÙˆÛŒ Ú†ÛŒ ظاهرأ به همدوی روزلي ÙˆÛŒ ØŒ Ù„Ú©Ù‡ طالبان Ú†ÛŒ مخکی لا Ù¾ÙˆÙ‡ÛØ¯Ù„ÛŒ دي Ú†ÛŒ په اردو Ú©ÛŒ Ù†Ùوذ امریکایی Úواکونو ته د Ù†Ú–Ø¯Û Ú©ÛØ¯Ùˆ تر ټولو ÚšÙ‡ ذریعه ده تر Ú…Ùˆ ګوزار پر ÙˆÚ©Ú“ÛŒ .
نو امریکایی Úواکونه به هم د Ù†Ø§Ú†Ø§Ø±Û Ù„Ù‡ مخی جنګیږی او خپلو بریدونو ته به پایښت ورکوی . امریکایی هوایی ØÙ…Ù„Û Ø¨Ù‡ هم ضرور جریان لری او هم به د Ø¨Û Ù¾ÛŒÙ„ÙˆÙ¼Ù‡ طیارو ØÙ…Ù„Û Ø¬Ø§Ø±ÛŒ ÙˆÛŒ Ú…Ùˆ Ú†ÛŒ په Ø¯Û Ú‰ÙˆÙ„ به Ú«Ú¼ شمیر نوي دښمنان Ø±Ø§Ù…Ù†ÚØªÙ‡ کیږی او امریکایانو ته به د سزا ورکولو او له وطنه شړلو لوړه Ú©ÙˆÛŒ .
دا هر Ú…Ù‡ به بÛله Ø´Ú©Ù‡ د امریکا لخوا « جنګ » نه بلل کیږی او نه به ÛŒÛ Ù‡Ù… د لویو پانګوالو خپرونی جنګ بولی . وګورﺉ په Ø¯Û Ø§Ø±ØªØ¨Ø§Ø· موږ Ù…Ø®Ú©Ù†Û Ø¨ÛŒÙ„Ú«Û Ù‡Ù… لرو : امریکا په کولمبیا Ú©ÛŒ د کلونو کلونو راهیسی د « ÙØ§Ø±Ú© » ØŒ مارکسیسټی ښورښیانو سره د Ø¯Û Ù‡ÛŒÙˆØ§Ø¯ په Úنګلونو Ú©ÛŒ جنګیږی . همدا جنګ هیڅکله هم په امریکایی خپرونو یا د پنتاګون په راپورونو Ú©ÛŒ جنګ نه دی بلل سوی Ø› بلکی موږ ته ویل کیږی Ú†ÛŒ امریکایی پوÚیان هلته د Ø¯Û Ù„Ù¾Ø§Ø±Ù‡ لیږل سوي دي Ú†ÛŒ د کولمبیا اردو ته « روزنه » او « سلا مشوره » ورکړی Ú†ÛŒ د « مخدره موادو د کاروباریانو » سره جنګیږی .
Ú©Ù¼ مټ قصه د مرکزي امریکا په یو کوچني هیواد السلوادور Ú©ÛŒ هم روانه وه Ú†ÛŒ یوه لسیزه ÛŒÛ Ø§Ù†Ù‚Ù„Ø§Ø¨ او Ú©ÙˆØ±Ù†Û Ø¬Ú«Ú“Ù‡ وزغمل . په Ø¯Û Ù‡ÛŒÙˆØ§Ø¯ Ú©ÛŒ امریکا د یو Ú…Ùˆ ÙØ§Ø³Ø¯Ùˆ او ظالمو شتمنو د ØÚ©ÙˆÙ…ت ننګه کوله او د هغه ÙˆØØ´ÛŒ Ù¾ÙˆÚ Ù…Ù„Ø§ØªÚ“ ÛŒÛ Ú©Ø§ÙˆÙ‡ Ú†ÛŒ اطراÙÙˆ ته به ورتلل او د ښورښیانو ملاتړي به ÛŒÛ Ù¾Ù‡ ÙˆØØ´ÛŒØ§Ù†Ù‡ ډول ÙˆÚ˜Ù„ . دلته هم امریکایی پوÚیان « روزونکي » او « مشاورین » بلل Ú©ÛØ¯Ù„ ØØ§Ù„ دا Ú†ÛŒ د هغوی Ø¯Ù†Ø¯Û Ù„Ù‡ Ø¯Û Ù†Ù‡ ډیري پراخي ÙˆÛ ÛŒØ¹Ù†ÛŒ وینی به ÛŒÛ ØªÙˆÛŒÙˆÙ„Û . Ù„Ú©Ù‡ Ú…Ù†Ú«Ù‡ Ú†ÛŒ یو ÚÙ„ ÛŒÛ Ø¯ Ø¯Û Ù‡ÛŒÙˆØ§Ø¯ د مرکز په یو هوټل Ú©ÛŒ د مخالÙینو پر Û±Û² ÙØ¹Ø§Ù„ینو باندی Ú†ÛŒ هوټل ÛŒÛ Ø¯ Ù„Ú– Ù…ÙˆØ¯Û Ù„Ù¾Ø§Ø±Ù‡ یرغمل Ú©Ú“ÛŒ Ùˆ ØŒ ÙˆÛŒÙ†Ú“Û ØÙ…له ÙˆÚ©Ú“Ù‡ .
په یو هیواد Ú©ÛŒ د خپلو پوÚیانو اچول او هغوی ته د مشاورینو یا روزونکو نوم ورکول د امریکا یو پخوانی تبلیغ دی . خو د پخوانیو دغسی استعماري کړنو سره د Ø¯Û Ù†ÙˆÙŠ Ù¾ÙˆÚ Ø§Ú†ÙˆÙ†Û ÙØ±Ù‚ دا دی Ú†ÛŒ دا ÚÙ„ په دغسی اعمالو Ú©ÛŒ د لاس لرلو لپاره د امریکایی پوÚیانو شمیر خورا ډیر دی . ØØªÛŒ دا ادعا به د بیل کلنټن د Ø§ÙØ³Ø§Ù†ÙˆÙŠ Ú«Ù†Ú«Ø³ یا مبهم کولو په نسبت هم خلک ÚÚ©Ù‡ معتقد Ù†Ú©Ú“ÛŒ Ú†ÛŒ آیا لس زره تر غاښونو وسلوال امریکایی پوÚیان هم « روزونکي » Ú©ÛØ¯Ø§ÛŒ سی ØŸ! ( په هر صورت ØŒ امریکا Ú©Ù¼ مټ لس زره « روزونکي » او « مشاورین » په Û±Û¹Û¶Û² Ú©ÛŒ په یو بل جګړه Úپلي هیواد Ú©ÛŒ هم لرلی وو . هو ØŒ دا هیواد ویتنام Ùˆ ØŒ او دغه روزونکي هلته سم په جګړه Ú©ÛŒ Ø¬Ù†Ú«ÛØ¯Ù„ Ú…Ùˆ Ú†ÛŒ باالاخره ÛŒÛ ØªØ¹Ø¯Ø§Ø¯ پنÚÙˆ Ù„Ú©Ùˆ « ÛµÛ°Û°Û°Û°Û° » ته ÙˆØ±Ø³ÛØ¯ . ) پای