دخپریدو نیټه : 2013-01-07 مخپرونکئ : 039 - دبÛنوا اداره - کابل
عبدالوکيل سوله مل شينواری
خالدهادي
ښاغلی عبدالوکيل سوله مل شينواری په کال ١٣٤٣ Ù„ Ú©ÙŠ د ننګرهار ولايت د هسکي Ù…Ûني په ÙˆÙ„Ø³ÙˆØ§Ù„Û Ú©Ø³ زÛږيدلی دی
ښاغلی عبدالوکيل سوله مل شينواری په کال ١٣٤٣ Ù„ Ú©ÙŠ د ننګرهار ولايت د هسکي Ù…Ûني په ÙˆÙ„Ø³ÙˆØ§Ù„Û Ú©Ø³ زÛږيدلی دی ØŒ Ù„ÙˆÙ…Ú“Ù†Û Ø§Ùˆ منÚÙ†Û Ø²Ø¯Ù‡ Ú©Ú“ÙŠ ÙŠÛ Ù¾Ù‡ جلال اباد ښار Ú©ÙŠ کړيدي ØŒ تر منÚÙ†Û Ø²Ø¯Ù‡ Ú©Ú“Ùˆ وروسته د لوړو زده Ú©Ú“Ùˆ لپاره پخواني شوروي Ø§ØªØØ§Ø¯ ته وليږل شو ØŒ په عسکري Ù¾ÙŠØ¯Ø§Ú©ÙˆÚ˜Û Ú©ÙŠ د Ù…Ø§Ø³Ù¼Ø±Û Ø¯Ø±Ø¬Û Ø¯ اخستني وروسته په کال ١٣٦٨ل Ú©ÙŠ خپل هيواد ته راستون شو او د Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† د ملي Ø¯ÙØ§Ø¹ وزارت په بÛلابÛلو روزنيزو موسسو Ú©ÙŠ ÙŠÛ Ø¯ ښوونکي په توګه دندي اجرا Ú©Ú“Û . په کال ١٣٧٣ Ù„ په Ù¾Ûښور Ú©ÙŠ د ازاد Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† د ليکوالو د ټولني په خپرنيز ارګان ( ÙˆÙØ§ ) Ú©ÙŠ خبريال شو ØŒ په ١٩٩٥ Ú– کال ÙŠÛ Ø¯ØºÙ‡ دنده پرÛښوده او د سلواک جمهوريت ته ولاړی اوتر اوسه هلته هستوګن دی .
وکيل شينواری تر اوسه پوري Ú«Ú¼ شمير پوهنيزي Ú…Ûړني ØŒ تØÙ„يلي ØŒ سياسي او ادبي ليکني کړيدي ØŒ Ú†ÙŠ تر هيواد دننه او بهر په Ú«Ú¼ شمير Ø§ÙØºØ§Ù†ÙŠ Ø®Ù¾Ø±ÙˆÙ†Ùˆ Ú©ÙŠ Ø®Ù¾Ø±Û Ø´ÙˆÙŠØ¯ÙŠ ØŒ په روسي او سلواکي ژبو پوهيږي او په پارسي Ú©ÙŠ د ليکني صلاØÙŠØª لري .
ښاغلي عبدالوکيل سوله مل شينواری هغه Úوان کيسه ليکونکی دی Ú†ÙŠ په لنډو کيسو Ø³Ø±Ø¨ÛØ±Ù‡ ÙŠÛ Ù„Ù†Ú‰ÙŠ Ø§ÙˆØ§ÙˆÚ–Ø¯Û Ø±Ø§Ú‰ÙŠÙˆÙŠÙŠ او تلويزيوني Ú‰Ø±Ø§Ù…Û Ù‡Ù… کښلي دي د ( غچ اور ) راډيو داستان ÙŠÛ ÚšÙ‡ بÛÙ„Ú«Ù‡ ده . ډير کلونه پخوا Ú†ÙŠ لا د ښوونÚÛŒ په لسم Ù¼ÙˆÙ„Ú«Û Ú©ÙŠ Ùˆ ØŒ وليکه اوپه هاغه وخت ( ١٣٥٨ Ù„ ) Ú©ÙŠ له Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† راډيو پرله Ù¾Ø³Û Ø®Ù¾ÙˆØ±Ø´Ùˆ .
نوموړی هم Ù„Ú©Ù‡ Ø¯Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† ډير ليکوال خپل ادبي تخليق په شعرپيل Ú©Ú“ÙŠ ØŒ خو د شعر او Ú‰Ø±Ø§Ù…Û Ù„ÙŠÚ©Ù„Ùˆ موده ÙŠÛ Ú‰ÙŠØ±Ù‡ لنډه وه .
شينواری نه يوازي Ú©ÙŠØ³Û Ù„ÙŠÚ©ÙŠ بلکي په کيسو او Ú«Ú¼Ùˆ ادبي او هنري ژانرو ÙŠÛ Ú«Ú¼ÙŠ Ù…Ù‚Ø§Ù„Û Ù‡Ù… کښلي دي ØŒ دده د هنري کار ډيره برخه سينما، او Ù¾ÚšØªÙˆÚ‰Ø±Ø§Ù…Û ØªÙ‡ ÚØ§Ù†Ú«Ú“ÙŠ ده ØŒ دا له Ø¯Û Ù‡Ù†Ø±ÙˆÙ†Ùˆ سره دده له ÚØ§Ù†Ú«Ú“ÙŠ ميني پرته خړوبيږي . برسيره پر Ø¯Û Ø²Ù…ÙˆÚ– په پښتني ÙØ±Ù‡Ù†Ú« Ú©ÙŠ Ø¯Ø¯Û Ø¨Ø±Ø®Ùˆ کمزوري هم نوموړی ليکوال Ø¯Û ØªÙ‡ هڅولی Ú†ÙŠ په Ø¯Û Ø¨Ø±Ø®Ù‡ Ú©ÙŠ ÚØ§Ù†Ú«Ú“Û Ù…Ø·Ø§Ù„Ø¹Ù‡ ÙˆÚ©Ú“ÙŠ او بيا ددغومطالعاتو پراساس Ú«Ú¼ÙŠ Ù…Ù‚Ø§Ù„Û Ø¯ هيواد خپرنيزو ارګانونوته د چاپ لپاره ورکړي .
شينواري په Ú«Ú¼Ùˆ برخو Ú©ÙŠ خورا ډيري Ù…Ù‚Ø§Ù„Û Ù†Ù‡ يوازي په ادب او هنر Ú©ÙŠ بلکي په ادب اوهنر سربيره په نورو برخو Ù„Ú©Ù‡ سياست ØŒ Ù¾ÙˆÚ ØŒ مخدره موادو ... هم ډيري Ù…Ù‚Ø§Ù„Û Ú©ÚšÙ„ÙŠ او Ú…Ù‡ موده ÙŠÛ Ú˜ÙˆØ±Ù†Ø§Ù„ÙŠØ³ØªÙŠÚ©ÙŠ چاري هم پر مخ بيولي دي .خو ( زړه کلا ) ÙŠÛ ÙŠÙˆØ§Ø²Ù†ÛŒ د کيسو غونډ دی Ú†ÙŠ په کتابي بڼه وجود لري .
اوس ÙŠÛ Ø¯ کيسو او لنډو ډرامو مجموعي چاپ ته تياري دي Ú†ÙŠ په Ù†Ú–Ø¯Û Ø±Ø§ØªÙ„ÙˆÙ†Ú©ÙŠ Ú©ÙŠ به دچاپ په ګاڼه سمبال شي .
ښاغلی شينواری اوس په د سلواک له هيواد څخه د سپين غر هنري مرکز چاري سمبالوي او ددغه مرکز دنشراتي ارګان (( ننداره )) له پاره هم د موادو په راغونډولو کي زيار باسي