غسل Ú©Ù‡ ÙØ±Ø¶ وي یا سنت اویا Ù…Ø³ØªØØ¨ په هر صورت Ú©Û Ù…Ø³Ù†ÙˆÙ†Ù‡ لاره ÛŒÛ Ø¯Ø§ ده Ú†Û Ø§ÙˆÙ„ دواړه لاسونه تر مړوندو Ù¾ÙˆØ±Û Ø¯Ø±Û ÚÙ„Û ÙˆÙ…ÛŒÙ†ÚÙ„ شي Ù€ بیا د بدن څخه نجاست Ù„Ø±Û Ú©Ú“Ù„ شي هغه هم Ø¯Ø±Û ÚÙ„ Ù€ بیا ÙˆÚ“ÙˆÚ©Û Ø§Ùˆ لویه استنجا تر سره شي، د اړتیا مطابق به استنجا کوي، بیا په مسنون ډول اودس کول دي Ú©Ú†ÛŒØ±Û Ø¯ مینÚلو اوبه له Ù¾ÚšÙˆ سره راټولیږي نو له دغه ÚØ§ÛŒÙ‡ Ù„Ø±Û Ù¾Ù‡ بل ÚØ§ÛŒ به ÛŒÛ Ù…ÛŒÙ†ÚÛ Ø§ÙˆÚ©Ú†ÛŒØ±Û Ú©ÙˆÙ…Ù‡ Ú…ÙˆÚ©ÛØŒ یا تیږه یا Ø¯Ø§Ø³Û ÚØ§ÛŒ غسل Ú©ÙˆÛ Ú†Û Ù‡Ù„ØªÙ‡ اوبه نه راټولیږي نو دغه صورت Ú©Û Ù¾ÚšÛ ÚØ§ÛŒ په ÚØ§ÛŒ مینÚÙ„ باک نلري Ù€ اول په ÚšÙŠ خوا Ø§ÙˆÚ–Û Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ø§ÙˆØ¨Ù‡ اچول دي بیا ګسه Ø§ÙˆÚ–Û Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ø®Ùˆ دومره اوبه Ú†Û Ù„Ù‡ سر څخه تر پایه ورسي بیا ټول بدن په لاسونو Ù…ÚšÙ„ دي Ù€ دا یوÚÙ„ هم بس دي بیا Ù‡Ù…Ø¯Ø§Ø³Û Ø§ÙˆØ¨Ù‡ اچول کیږي Ú†Û Ø§ÙˆÙ„ په سر بیا په ÚšÙŠ Ø§ÙˆÚ–Û Ø¨ÛŒØ§ ګسه اوږه Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ø§ÙˆØ¨Ù‡ اچول او کوم ÚØ§ÛŒ Ú†Û ÙˆÚ† Ù¾Ø§ØªÛ Ø´ÙŠ هغه به Ù…ÚšÙ„ کیږي او هلته به اوبه هم رسول کیږي بیا Ù‡Ù…Ø¯Ø§Ø³Û Ø¯Ø±ÛŒÙ… ÚÙ„ له سر څخه تر Ù¾ÚšÙˆ اوبه تویول او مینÚÙ„ دي. (درمختار).
په غسل Ú©Û Ø¯Ø±Û Ø´ÛŒØ§Ù† ÙØ±Ø¶ دي:
اول: مضمضه ( Ø¯Ø®ÙˆÙ„Û Ù…ÛŒÙ†ÚÙ„ ÛŒØ¹Ù†Û ØºØ±ØºÚ“Ù‡ کول) Ú†Û Ù¼ÙˆÙ„Û Ø®ÙˆÙ„Û ØªÙ‡ اوبه ورسي. Ø¯Ø±Û ÚÙ„Û
دوهم : استنشاق ( د Ù¾ÙˆØ²Û Ù…ÙŠÙ†ÚÙ„ ). ترکومه Ú†Û Ø¯ Ù¾ÙˆØ²Û Ù†Ø±Ù… ÚØ§ÛŒ وي ترهغو اوبه رسول دي. Ø¯Ø±Û ÚÙ„Û
دریم: په ټول بدن یوÚÙ„ اوبه اچول (هدایه).
الله تعالى (ج) ÙØ±Ù…ايي: [ ÙˆÙŽØ¥ÙÙ† ÙƒÙنتÙمْ جÙÙ†ÙØ¨Ù‹Ø§ ÙَاطَّهَّرÙواْ ]
ژباړه: او كه تاسو د جنابت په ØØ§Ù„ ÙƒÛ ÙŠØ§Ø³ØªØŒ نو په ÚšÙ‡ ډول طهارت او پاكي وكړئ.
دا امر د ټول بدن د پاكي لپاره دى Ú†Û Ù¾Ù‡ ټول بدن اوبه واچوئ او په ÚšÙ‡ ډول ÙŠÛ ÙˆÙ…ÙŠÙ†ÚØ¦ او تر كوم ÚØ§Ù‰ Ú†Û Ø¯ اوبو Ø±Ø³ÛØ¯Ù„ ورته ممكن وي هغو ÚØ§ÙŠÙˆÙ†Ùˆ ته Ø¯Û Ø§ÙˆØ¨Ù‡ ورسوي او پاكي Ø¯Û ÙˆÙƒÚ“ÙŠØŒ د Ø®ÙˆÙ„Û Ø§Ùˆ Ù¾ÙˆØ²Û Ù…ÙŠÙ†ÚÙ„ د بدن له مينÚلو سره تعلق لري په غسل ÙƒÛ ÙŠÛ Ù…ÙŠÙ†ÚÙ„ ÙØ±Ø¶ دي، پكار دي Ú†Û Ø¯ÙˆØ§Ú“Ù‡ په ÚšÙ‡ توګه پاك شي.
دارنګه ØØ¯ÛŒØ« شری٠دی: ( عن ابى الدرداء قال ØªØØª كل شعرة جنابة) بیهقي
ژباړه: له ØØ¶Ø±Øª ابودرداء (رض) څخه نقل شوي دي Ú†Û Ù‡ØºÙ‡ ÙˆÙØ±Ù…ايل: تر هر ویښته Ù„Ø§Ù†Ø¯Û Ø¬Ù†Ø§Ø¨Øª دى.
په غسل Ú©Û Ú…Ù„ÙˆØ± شیان واجب دي:
Û±: غر غړه کول. Û²: پوزه Ú©Û Ø§ÙˆØ¨Ù‡ اچول. Û³: نارینه وو لپاره خپل Ú©ÙˆÚ…Ø© ویښتان خلاصول او هغه مینÚÙ„. Û´: پوزه Ú©Û Ú†Û Ú©ÙˆÙ… ګندګي وي هغه مینÚÙ„ یاکوم مواد Ú†Û Ù¾ÙˆØ±ØªÙ‡ نښني وي له هغه ÚØ§ÛŒÙ‡ Ù„Ø§Ù†Ø¯Û Ø¨Ø±Ø®Ù‡ مینÚÙ„ دي. (علم الÙقه).
دغسل سنتونه :
د الله تعالی د ر ضا لپاره د پاکيدو نيت کول Û²- دواړه لاسونه تر مړوندو Ù¾ÙˆØ±Û Ù…ÙŠÙ†ÚÙ„ Û³- د ټول بدن Ø¯Ø±Û Úله مينÚÙ„ Û´- اودس کول Ûµ- په بدن يا جامه Ú©Ù‡ Ú…Ù‡ پلیتي پرته وي د Ù‡ØºÛ Ù„Ø±Û Ú©ÙˆÙ„ Û¶- په تشناب Ú©Û Ù„Ø§Ù…Ø¨Ù„ اوهلته د جامو اغوستل .
دغسل آداب :
Û±- په Ù†Ø§Ø³ØªÛ Ø³Ø±Ù‡ غسل کول Û²- Ú‰ÙŠØ±Û Ø§ÙˆØ¨Ù‡ نه کارول Û³- د بدن ÚšÙ‡ موښل Û´- Ù¾Ø¯Ø§Ø³Û ÚØ§ÛŒ Ú©Û ØºØ³Ù„ کول Ú†Û Ø¯ Ù†Ø§Ù…ØØ±Ù… نظر ور Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û ÙˆÙ†Ù‡ Ù„Ú«ÙŠ .
( عن عائشة رضى الله تعالى عنها قالت كان رسول الله (ص) اذا اغتسل من الجنابة يبدا Ùيغسل يديه ثم ÙŠÙØ±Øº بيمينه على شماله ØŒ Ùيغسل ÙØ±Ø¬Ù‡ ØŒ ثم يتوضاء ثم ياخذ الماء Ùيدخل اصابعه ÙÙ‰ اصول الشعر ØŒ ثم ØÙÙ† على راسه ثلاث ØÙنات ثم Ø§ÙØ§Ø¶ الماء على سائرجسده ثم غسل رجليه) متÙÙ‚ علیه
ژباړه:"د ØØ¶Ø±Øª Ø¹Ø§ÙŠØ´Û Ø±Ø¶Ù‰ الله عنه نه روايت دى دا ÙˆØ§ÙŠÛ Ú†Û ÙƒÙ„Ù‡ به Ú†Û Ø±Ø³ÙˆÙ„ الله (ص) د جناب نه غسل کولو نو اول به ÙŠÛ Ù„Ø§Ø³ÙˆÙ†Ù‡ Ù¾Ø±Û Ù…ÛŒÙ†ÚÙ„ بيا به ÙŠÛ Ø¯ ÚšÙŠ لاس نه په ګس لاس Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ø§ÙˆØ¨Ù‡ ور ÙˆØ§Ú†ÙˆÙ„Û Ø§Ùˆ استنجا به ÙŠÛ ÙˆÙƒÚ“Ù‡ بيا به ÙŠÛ Ø§ÙˆØ¯Ø³ وكړ او بيا به ÙŠÛ Ø§ÙˆØ¨Ù‡ Ø±Ø§ÙˆØ§Ø®Ø³ØªÙ„Û Ø§Ùˆ Ø®Ù¾Ù„Û Ú«ÙˆØªÛ Ø¨Ù‡ ÙŠÛ Ø¯Ø§Ø®Ù„Û ÙƒÚ“Û Ù¾Ù‡ بيخو د ویښتانو ÙƒÛ Ø¨ÙŠØ§ به ÙŠÛ Ù¾Ù‡ لپه اوبه په خپل سر توى ÙƒÚ“Û Ø¯Ø±Û Ù„Ù¾Û Ø¨ÙŠØ§ به ÙŠÛ Ø§ÙˆØ¨Ù‡ ØªÛØ±Û ÙƒÚ“Û Ù¾Ù‡ ټول بدن یا جسد Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ø§Ùˆ بيا به ÙŠÛ Ù¾ÚšÛ Ù¾Ø±Û Ù…ÙŠÙ†Úلي" .
غسل په څلور قسمه دى ÙØ±Ø¶ØŒ واجب، سنت او Ù…Ø³ØªØØ¨:
ÙØ±Ø¶ غسل: له جنابت، ØÙŠØ¶ او Ù†ÙØ§Ø³ څخه وروسته غسل ÙØ±Ø¶ دى.
واجب غسل: په دوه ډوله ده.
الÙ: Ù…Ú“ÙŠ ته غسل وركو Ù„ په ژوندي Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û ÙˆØ§Ø¬Ø¨ دی.
ب : كه ÙƒØ§ÙØ± د جنابت په ØØ§Ù„ ÙƒÛ Ù…Ø³Ù„Ù…Ø§Ù† شي په هغه Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û ØºØ³Ù„ واجب دى
سنت غسل:
1- د Ø¬Ù…Ø¹Û Ø¯ لمانÚÙ‡ د اداء كولو لپاره غسل كول سنت دی.
2- د اخترونو د لمانÚÙ‡ د اداء كولو لپاره غسل سنت دی.
3- د Ø¹Ø±ÙØ§Øª په ÙˆØ±Ú Ø¯ Ø¯Ø±ÛØ¯Ùˆ لپاره له زوال څخه وروسته غسل كول سنت دى.
4- د Ø§ØØ±Ø§Ù… د تړلو لپاره غسل سنت دى كه هغه د ØØ¬ لپاره تړل وي او يا د Ø¹Ù…Ø±Û Ù„Ù¾Ø§Ø±Ù‡.
Ù…Ø³ØªØØ¨ غسل:
1- بالغ ÙƒØ§ÙØ± Ú†Û Ù…Ø³Ù„Ù…Ø§Ù† شي او جنب نه وي، نو غسل كو Ù„ ورته Ù…Ø³ØªØØ¨ دي.
2- Ù…ÙƒÛ Ù…ÙƒØ±Ù…Û ØªÙ‡ د دخو Ù„ لپاره غسل كول Ù…Ø³ØªØØ¨ دي.
3 - كه څوك له لیونتوب او Ø¨Û Ø³Ø¯Û Ú…Ø®Ù‡ وروسته جوړ شي غسل ورته Ù…Ø³ØªØØ¨ دى.
4- Ù…Ú“ÙŠ ته له غسل وركولو څخه وروسته پخپله غسل وركوونكي ته هم دÚÙŠÙ†Û Ø¹Ù„Ù…Ø§Ùˆ په نظرغسل كول Ù…Ø³ØªØØ¨ دي.
مسائل:
•په غسل ÙƒÛ Ø¨Ø§ÙŠØ¯ د Ù¾ÙˆØ²Û Ù†ØªÙƒÛØŒ په لاس Ú©Ú“Û Ú«ÙˆØªÛØŒ او د غوږونو Ù„ÚšØªÛ ÙˆÚšÙˆØ±ÙˆÙ„ شي.
•د نوكانو رنګ بايد په غسل او اوداسه ÙƒÛ Ù„Ø±Û Ø§Ùˆ پاك شي كه Ù„Ø±Û Ù†Ù‡ شي اكثر علماء وايي اودس اوغسل ÙŠÛ Ù†Ù‡ كيږي.
•له غسل څخه Ù…Ø®Ú©Û Ú†Û Ú©Ù„Ù‡ اودس وشي، بیا له غسل څخه وروسته اودس خلا٠د سنت دي.
•کوم ÚØ§ÛŒ Ú†Û Ø§ÙˆØ¨Ù‡ را غونډیږي ÛŒØ¹Ù†Û Ø¨Ù‡Ø± نه ÙˆÚÙŠ نو Ù¾ÚšÛ Ø¨Ø§ÛŒØ¯ په آخر Ú©Û Ø¨ÛŒØ§ ÚÙ„Û ÙˆÙ…ÛŒÙ†ÚÙ„ شي.
•د غسل په ÚØ§ÛŒ ÙƒÛ Ø¨Ø§ÙŠØ¯ Ø¨ÙˆÙ„Û ÙˆÙ†Ø´ÙŠØŒ په يوه ØØ¯ÙŠØ« ÙƒÛ Ø±Ø§ØºÙ„ÙŠ Ú†Û Ø§Ø¨Ùˆ داؤد او ترمذي روايت ÙƒÚ“Ù‰ دى رسول الله (ص) ÙØ±Ù…ايي: تاسو د غسل ÚØ§ÛŒ Ú©Û Ø¨ÙˆÙ„Û Ù…ÙƒÙˆØ¦ Úكه Ù„Ø¯Û Ú…Ø®Ù‡ وسواس پيداكيږي.
•د اوداسه او غسل اذكار او Ø¯Ø¹Ø§ÙˆÛ Ø¯ هغوى په پيل او پاى ÙƒÛ Ù¾ÙƒØ§Ø± دي Ú†Û ÙˆÙˆÛŒÙ„ شي.
•كه د ÙˆÛښتانو بیخوته اوبه Ø±Ø³ÛØ¯Ù„Ù‰ شوي وي، نو په ÚšÚÙˆ Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ø¯ÙƒÙˆÚ…ÙŠÙˆ خلاصول ضروري ندي، اوكه نارينه كوڅة ولري دا ضروري ده Ú†Û ÙƒÙˆÚ…Ø© Ø®Ù„Ø§ØµÛ ÙƒÚ“ÙŠ او ÙˆÙŠÛ Ù…ÙŠÙ†ÚÙŠ .
•په روژه Ú©Û Ø¯ Ù¾ÙŠØ´Ù„Ù…Û Ú©ÙˆÙ„Ùˆ وروسته غسل کولو Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ø±ÙˆÚ˜Û ØªÙ‡ Ú…Ù‡ نقصان نه رسيږي ( ردالمختار باب ما ÙŠÙØ³Ø¯ الصوم Ùˆ ما لا ÙŠÙØ³Ø¯ الصوم ج Û² ص Û±Û³Û¸ ) .
•په روژه Ú©Û Ù¾Ù‡ اوداسه او غسل دواړو Ú©Û Ø¯ Ø®ÙˆÙ„Û ÙŠØ±ÙŠÙˆÙ„ Ø±ÙˆÚ˜Û ØªÙ‡ نقصان نه رسوي، په روژه Ú©Û Ø¨Ù‡ په اوداسه او غسل Ú©Û Ø¯ Ø®ÙˆÙ„Û Ø§Ùˆ Ù¾ÙˆØ²Û Ù¾Ù‡ مينÚلو Ú©Û Ø²ÙŠØ§ØªÙ‡ مبالغه کول مکروه دي . ÚÚ©Ù‡ په مبالغه سره Ø¯Ø¯Û ÙˆÙŠØ±Ù‡ شته Ú†Û Ø§ÙˆØ¨Ù‡ د ØÙ„Ù‚ څخه Ù„Ø§Ú“Û ÛŒØ§ ØªÛŒØ±Û Ø´ÙŠ . ÙØ¥Ø°Ø§ استنشقت ÙØ£Ø¨Ù„غ، إلا أن تكون صائما (رواه Ø£ØµØØ§Ø¨ السنن) من Ùقه السنه .
•د غسل Úنډول د لمانÚÙ‡ تر وخته Ù¾ÙˆØ±Û Ú…Ù‡ شرعي ممانعت نلري، همدارنګه په روژه Ú©Û ØºØ³Ù„ کول، لامبو وهل او په سخته Ú«Ø±Ù…Û Ú©Û Ø¯ جامو لمدول Ø±ÙˆÚ˜Û ØªÙ‡ هيڅ نقصان نلري .