د ګلوبل پوسټ څخه ژباړه
ژباړونکی: Ù…Øمد سميع صادق
د موروکو د قانون اساسي Û´Û·Ûµ ماده جنسي تيری جاÛيزه Ú«Ú¼ÙŠ Ú©Ù‡ تÛری کوونکي د نابالغو قرباني Ú©Ûدونکو سره واده ÙˆÚ©Ú“ÙŠ. ددغي قانوني سوړي د منسوخ کولو دپاره اØتجاجونه او د ټولنيز رسنيو پاروني Ø¨Û ÙˆØ®ØªÙ‡ خبري دي Ú†ÙŠ د هغي نا بالغي Ù†Ø¬Ù„Û Ú˜ÙˆÙ†Ø¯ وږغوري چاچي Úان وژنه ÙˆÚ©Ú“Ù‡ ØŒ مګر په نتيجه Ú©ÙŠ شايد د نورو Úوانو ÚšÚÙˆ په ږغورلو Ú©ÙŠ مرسته ÙˆÚ©Ú“ÙŠ.
پر Ø¢Ù…ÙŠÙ†Û Ø§Ù„ Ùيلالي باندي د جنسي تيري وروسته Ù…ØÚ©Ù…Û Ù‡ØºÛ ØªÙ‡ امر ÙˆÚ©Ú“ Ú†ÙŠ ددغه جرم د مرتکب سره واده ÙˆÚ©Ú“ÙŠ. پنÚÙ‡ مياشتي وروسته Ù‡ØºÛ Ø¯ موږکانو د زهر تÛرولو په ذريعه خپل ژوند ته د پای Ù¼Ú©ÛŒ Ú©ÚšÛشود تر Ú…Ùˆ د خپل متجاوز Ú†ÙŠ دا به ÙŠÛ Ù¾Ù‡ وار وار وهله ټکوله هم سره د ژوند تÛرولو څخه Ú‰Ú‰Ù‡ ÙˆÚ©Ú“ÙŠ.
Ø¯Ø¯Û Ø´Ù¾Ø§Ú“Ø³ کلني Ù†Ø¬Ù„Û Ù…Ú“Ûنه کابو پنÚوس زره کسان پارولي Ú†ÙŠ پر داسي يو عرض باندي لاسليکونه ÙˆÚ©Ú“ÙŠ کوم Ú†ÙŠ ددغه قانون تبديلي غواړي او Ø¯Ø¯Û Ø¹Ø±Ø¶ د ملاتړ دپاره ددغه هيواد په پلازمÛنه Ú©ÙŠ اØتجاجونه سوي دي.
دولت د کال Û²Û°Û°Û² راهيسي ژمنه Ú©Ú“Û Ø¯Ù‡ Ú†ÙŠ په دغه قانون Ú©ÙŠ به بدلون راولي او د ÚšÚÙˆ پر وړاندي پر تاو تريخوالي سره سره به خپله پاملرنه د هيواد په کورني مقرراتو Ú©ÙŠ Ú†ÙŠ د واده کولو عمر د Û±Ûµ څخه Ùˆ Û±Û¸ ته را پورته کول او د Ú©Ù… سنو په زوره ودول شامل دي متمرکزه Ú©Ú“ÙŠ. خو په اساسي قانون Ú©ÙŠ بيا هم داسي Ø²Ú“Û Ø³ÙˆÚ“ÙŠ سته Ú†ÙŠ دا ذکر سوي قوانين Ø¨Û Ù…Ø§Ù†Ø§ ثابت Ú©Ú“ÙŠ له کومو څخه Ú†ÙŠ يوه ÙŠÛ Û´Û·Ûµ ماده ده.
د يوه Ù…Øصل په توسط سره جوړي سوي يوه ويډيو Ú©ÙŠ ÙŠÙˆÛ Úواني Ù†Ø¬Ù„Û ÙˆÙˆÙŠÙ„: (( موږ Ùکر کاوه Ú†ÙŠ دغه نوي کورني مقررات به موږ سره متØد Ú©Ú“ÙŠ ØŒ زموږ Øقوق به بيرته راکړي او زموږ دÙاع به ÙˆÚ©Ú“ÙŠ مګر هيڅ Ú…ÙˆÚ© نسته Ú†ÙŠ دغه مقررات ټينګ او تطبيق Ú©Ú“ÙŠ. ))
له Ø§Û Ø¬Û Ø³Ù¼Ø±ÙŠÙ… ويب پاڼي ( الجزيره سټريم) له مخي: (( د موروکو د قانون٠جزايي Û´Û·Ûµ ماده په Ùرانسوي ژبه داسي وايي Ú†ÙŠ د Ú©Ù… سنه پر تښتونکي (هغه Ø§ØµØ·Ù„Ø§Ø Ú†ÙŠ متجاوز يا Øمله کوونکي ته اشاره کوي) باندي قانوني دعوی نه سي Ú©Ûدلای Ú©Ù‡ هغه د خپل د هوس ښکار سوي سره Ùˆ واده کولو ته Øاضر وي. د جزايي قانون په عربي عبارت Ú©ÙŠ تÛری کوونکي هغه Ú…ÙˆÚ© بلل سوی دی Ú†ÙŠ Ú©Ù… سنه تښتوي يا ÙŠÛ Ù‡Ù… خطا باسي. په دواړو Ùرانسوي او عربي ژبو Ú©ÙŠ دغه ماده د تيري کوونکو سره د Ú©Ù… سنو د واده او د تيري کوونکو د برا‌ْت توجيه کوي (پر ØÙ‚ بلي).))
په سلهاوو ÚšÚÙˆ او د ÚšÚÙˆ د Øقوقو کمپاين کوونکو تÛره شنبه (مارچ Û±Û·) په ربات Ú©ÙŠ په قانون جزايي Ú©ÙŠ د بدلون راوستلو په موخه لاريون ÙˆÚ©Ú“ او د پارلمان Ùˆ مخ ته يي اØتجاجي ناسته ÙˆÚ©Ú“Ù‡. د ÚšÚÙˆ د Øقوقو ديموکراتيک اتØØ§Ø¯ÙŠÛ ( ايل Ú‰ÙŠ Ú‰ÙŠ اي٠) رئيسي اغلي ÙÙˆØ²ÙŠÛ Ø§ØµÙˆÙ„ÙŠ بي بي سي ته وويل : (( په موروکو Ú©ÙŠ قانون عمومي اخلاق خوندی کوي Ùردي نه.))
ټويټر او ÙÛس بوک هم د Ø¢Ù…Ù†Û Ø¯ ملاتړ په خوÚښت Ú©ÙŠ يو Ú‰Ûر مهم رول لوبولی دی او د داسي نظام غندنه ÙŠÛ Ú©Ú“Û Ø¯Ù‡ Ú†ÙŠ د Ø¢Ù…Ù†Û Ùˆ ستونزو ته ÙŠÛ Ú©Ø§Ù…Ù„Ø§Ù‹ قانوني بڼه ورکړه. په ÙÛس بوک Ú©ÙŠ Ø¢Ù…Ù†Û ØªÙ‡ يو ګروپ جوړ سوی او په ټويټر Ú©ÙŠ #RIPAminaد
Ù‡ÛØ´ Ù¼Ûګونه Ú†ÙŠ په Ùرانسوي،عربي او انګليسي Ú«Ú‰Ùˆ ژبو دي په يوه دقيقه Ú©ÙŠ تر شلو پوري پورته Ú©ÙŠÚ–ÙŠ.
په Ø´Ùمالي اÙريقا Ú©ÙŠ د نورو Ù…ØاÙظه کارو ( زوړ پالو ) اسلامي هیوادو په Ú…Ûرد موروکو ټولنه هم داسي انګÛرني لري Ú†ÙŠ د جنسي تيري قرباني سوي هم Úان ته او هم Ùˆ خپلي کورني ته د شرم راوړلو باعث ګرÚÙŠ. د ÙŠÙˆÛ Ù†Ø§ ود سوي پيغلي دپاره داسي Ø¨Û ØÙرمتي يو جÙدي سپکاوی دی نو د جنسي تيري کوونکي سره واده د Ú©ÙˆØ±Ù†Û Ú©Ùلتوري ستونزي هواري کوي. مګر Ø¯Ø¯Û Ù‡ÙŠÙˆØ§Ø¯ Úواني ÚšÚÙŠ ددغه Ùکر د بدلولو مرام لري.
د موروکو د مواصلاتو وزير مصطÙÛŒ ال خلÙÙŠ Ùˆ الجزيره ته وويل : (( Ú…Ù‡ Ú†ÙŠ Ù¾ÛÚš سوي دي موږ پر هغه سترګي نه سو پټولای ØŒ يو د هغو شيانوڅخه Ú†ÙŠ زموږ تر Ùکر لاندي دي د جنسي تيري په جزا Ú©ÙŠ نوره سختي راوستل دي. يو بل Ø´ÛŒ Ú†ÙŠ موږ به پام Ú©ÙŠ لرو هغه پر کلتوري او ټولنيز اړخو باندي د مباØثو برابرول دي Ú†ÙŠ په ترڅ Ú©ÙŠ ÙŠÛ ÙŠÙˆÙ‡ جامع Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ø±Ø§ Ù…Ù†Ú ØªÙ‡ سي.))