Â«ÙØ¶Ù„ الغني Ø´Ø±Ø Ù‚Ø¯ÙˆØ±ÙŠØŒÛ¹ سبق»«دسنتوتØÙ‚یق»
«دسنت تعري٠اوقسمونه»
(سوال)سنت په لغت Ú©ÙŠ ÙˆÚ…Ù‡ ته ويل Ú©ÛÚ–ÙŠ
(جواب )دسنت Ù„ÙØ¸ له شرعي ماناپرته دعربوپه کلام Ú©ÙŠ په Ú‰ÛØ±ÙˆÙ…اناووکي مستعمل سويدی اودارنګه په قران کريم Ú©ÙŠ په متعدوماناووکي مستعمل سوی Ø¯Û Ø§ÙˆØ¯Ø§Ø±Ù†Ú«Ù‡ په ØØ¯ÙŠØ«ÙˆØ§ÙˆÙ¾Ù‡ Ø§Ù‚ÙˆØ§Ù„ÙˆØ¯ØµØ§ØØ¨Ù‡ ووکي خوله Ø¯Û Ø³Ø±Ù‡ سره علماؤدسنت Ø¯Ù„ÙØ¸ لغوي ماناداسي بیان Ú©Ú“ÙŠÛ Ø¯Ù‡ØŒØ§Ù„Ø³Ù†Ø© هي الطريقة المسلوکة ÙÙŠ Ø§Ù„Ø®ÙŠØ±Ø§ÙˆØ§Ù„Ø´Ø±ØŒØØ§ØµÙ„ دادي Ú†ÙŠ سنت په لغت Ú©ÙŠ وهغي طريقي اولاري ته ويل Ú©ÛÚ–ÙŠ Ú†ÙŠ يوڅوک يي پرÛږدي Ú†ÙŠ هغه دخلګومعموله وګرزي اوخلک يي تابعداري کوي Ú©Ù‡ دخيرلاروي اوکه دشر(سوال) دامام ØµØ§ØØ¨ دمذهب مطابق دسنت Ø¯Ù„ÙØ¸ شرعي اوÙقهي ماناڅه ده(جواب)ØÙ†ÙÙŠ علماوودسنت مختل٠تعريÙونه Ú©Ú“ÙŠ دي Ú†ÙŠ Ù‡Ø±ÙŠÙˆÙŠÛ Ù„Ù‡ اعتراض څخه خلاص Ù†Ø¯ÛØŒÂ«Û±Â»Ø´Ø§Ù…ÙŠ رØÙ…Ù‡ الله تعالي ÙŠÙˆÚØ§ÙŠ Ø¯Ø³Ù†Øª داډول تعري٠کړی Ø¯Û Ú†ÙŠ سنت هغه ÙØ¹Ù„ Ø¯Û Ú†ÙŠ کول يي اولي اوبهتروي ترنکولواونبي عليه الصلوة والسلام ÙŠØ§Ø®Ù„ÙØ§Ø¤Ø±Ø§Ø´Ø¯ÙŠÙ†ÙˆØ¯ÙˆØ§Ù… باندي Ú©Ú“ÛŒ وي اومنعه يي له ترک څخه نوي Ø±Ø§ØºÙ„ÙŠÛØŒØŒØ´Ø§Ù…ÙŠ ،ج۱ص،۷۶،«۲»اوÚينويي داسي تعري٠کړی Ø¯Û Ú†ÙŠ سنت هغه Ø¯Û Ú†ÙŠ نبي عليه الصلوة والسلام دوام باندي Ú©Ú“ÛŒ وي سره له Ø¯Û Ú†ÙŠ يوواريادوه واره يي ترک Ú©Ú“ÙŠØŒ وي «۳»چاويلي دي Ú†ÙŠ سنت دÙقهي په Ø§ØµØ·Ù„Ø§Ø Ú©ÙŠØŒØ§Ù„Ø·Ø±ÙŠÙ‚Ø© المسلوکة ÙÙŠ Ø§Ù„Ø¯ÙŠÙ†ØŒÙ¾Ø±Ø¯Û Ø¨Ø§Ù†Ø¯ÙŠ دااعتراض سوی Ø¯Û Ú†ÙŠ داتعري٠خوپرواجب Ø§ÙˆÙ¾Ø±ÙØ±Ø¶ باندي هم صادقÛÚ–ÙŠ ÚÚ©Ù‡ Ú†ÙŠ هغه هم هريوددين يوه لارده Ú†ÙŠ تګ باندي Ú©ÛÚ–ÙŠ يعني عمل ÙŠÛ Ú©Ûږي«۴»چايي داسي تعري٠کړی دی،الطريقة المسلوکة ÙÙŠ الدين من ØºÙŠØ±Ø§ÙØªØ±Ø§Ø¶ ÙˆÙ„Ø§ÙˆØ¬ÙˆØ¨ØŒÙ¾Ø±Ø¯Û Ø¨Ø§Ù†Ø¯ÙŠ دااعتراض سوی دی Ú†ÙŠ Ø¯Ø§ØªØ¹Ø±ÙŠÙ ÙˆÙ…Ø³ØªØØ¨ اوومندوب ته هم شامل دÛ«۵»چايي داسي تعري٠کړی Ø¯Û ØŒÙ‡ÙŠ الطريقة المسلوکة ÙÙŠ الدين من غير لزم علي سبيل Ø§Ù„Ù…ÙˆØ§Ø¸Ø¨Ø©Â«Û¶Â»Ú†Ø§ÙŠÛ Ø¯Ø§Ø³ÙŠ تعري٠کړی دی،ماÙÙŠ ÙØ¹Ù„Ù‡ ثواب ÙˆÙÙŠ ترکه عتاب لاعقاب، Ø¯Ø¯Û ØªØ¹Ø±ÙŠÙ Ù¾Ù‡ باب ويل سوي دي Ú†ÙŠ داتعري٠په ØÚ©Ù… سره دÛÂ«Û·Â»Ú†Ø§ÙŠÛ Ø¯Ø§Ø³ÙŠ تعري٠کړی Ø¯Û Ú†ÙŠ سنت،ماثبت بقوله Ø§ÙˆÙØ¹Ù„Ù‡ وليس بواجب ÙˆÙ„Ø§Ù…Ø³ØªØØ¨ØŒÙ¾Ø±Ø¯Û باندي دااعترض سوی دي Ú†ÙŠ Ø¯Ø§ØªØ¹Ø±ÙŠÙ ÙˆÙ…Ø¨Ø§Ø ØªÙ‡ هم ورشامل دÛ«۸»چايي داسي تعري٠کړی Ø¯Û Ú†ÙŠ سنت،ماواظب النبي صلي الله عليه وسلم عليه مع الترک اØÙŠØ§Ù†Ø§ØŒÙˆØ±Ø¯Ø¨Ø§Ù†Ù‡ شامل Ù„Ù„ÙØ±Ø¶ لانه ايضا قدترک بسب العذر«نهم» چايي داسي تعري٠کړی Ø¯Û Ú†ÙŠ سنت،ماواظب النبي صلي الله عليه وسلم عليه مع الترک اØÙŠØ§Ù†Ø§ بلاعذر»«۱۰)Ø¨Ù‡ØªØ±ØªØ¹Ø±ÙŠÙ ÙŠÛ Ø¯Ø§Ø¯Û Ú†ÙŠ سنت موکدهغه دي Ú†ÙŠ نبي عليه الصلوة والسلام دوام اوهميشه توب باندي Ú©Ú“ÛŒ وي Ø¨Û Ù„Ù‡ ترکه اوانکاريي پرترک باندي نوي Ú©Ú“ ی،اوسنت غيرموکده هغه دی Ú†ÙŠ ده مبارک دوام باندي Ú©Ú“ÛŒ وي خوسره له ترکه په بعض٠وختوکي،اوواجب هغه Ø¯Û Ú†ÙŠ ده مبارک دوام باندي Ú©Ú“ÛŒ وي Ø¨Û Ù„Ù‡ ترکه Ø§ÙˆØ§Ù†Ú©Ø§Ø±ÙŠÛ Ù‡Ù… پرترک باندي Ú©Ú“ÛŒ وي ØŒØ¨ØØ±Ø±Ø§Ø¦Ù‚ ج۱ص۱۷،پوسه Ú†ÙŠ سنت موکده دوه قسمه Ø¯Û Ø§ÙˆÙ„ هغه سنت Ø¯Û Ú†ÙŠ نبي عليه الصلوة والسلام مواظبت باندي Ú©Ú“ÛŒ وي دوهم هغه Ø¯Û Ú†ÙŠ Ø®Ù„ÙØ§Ø¤Ø±Ø§Ø´Ø¯ÙŠÙ†ÙˆØ¯ÙˆØ§Ù… باندي Ú©Ú“ÛŒ وي،همدارنګه په يوه بل اعتباربياسنت دوه قسمه Ø¯Û Ø§ÙˆÙ„ سنت موکده Ú†ÙŠ سنة الهدي هم ورته ويل Ú©ÛÚ–ÙŠ دوهم سنت غيرموکده Ú†ÙŠ سنت زائده هم ورته ويل Ú©ÛÚ–ÙŠ ،سنت موکدلکه اذان اقامت دجمع Ù„Ù…ÙˆÙ†Ú ÙˆØºÙŠØ±Ù‡ اوسنت زائده Ù„Ú©Ù‡ سيرت درسول عليه السلام په جامه اوپه خوراک اوڅښاک وغيره Ú©ÙŠ پوسه Ú†ÙŠ Úينوويلي دي Ú†ÙŠ چاويلي دي Ú†ÙŠ Ù†ÙÙ„ Ø§ÙˆÙ…Ø³ØªØØ¨ ترسنت زائده Ø§ÙØ¶Ù„ دي ÚÚ©Ù‡ Ú†ÙŠ سنت زائده له عاداتودده مبارک څخه Ø¯Û Ø§ÙˆÙ†ÙÙ„ عبادت Ø¯Û Ø§ÙˆÚيني وايي Ú†ÙŠ سنت زائده Ù¾Ø±Ø§ÙØ¶Ù„ Ø¯Û ÚÚ©Ù‡ پرسنت زائده باندي دوام دده مبارک Ú‰ÛØ±Ø«Ø§Ø¨Øª Ø¯Û Ø§ÙˆØ¯Ø§Ú†ÙŠ علماوووسنت زائده ته عادت ويلی Ø¯Û Ø¯Ø§Ù¾Ù‡ Ø¯Û Ø³Ø¨Ø¨ Ú†ÙŠ پردوی باندي ده مبارک دونه دوام Ú©Ú“ÛŒ Ø¯Û Ú†ÙŠ Ù„Ú©Ù‡ عادت داسي يي Ú«Ø±Ø²ÛØ¯Ù„ÛŒ دی،پوسه Ú†ÙŠ په ترک دسنت زائده خوهيڅ تاوان پرسړي باندي نه لازميږي مګرداچي په ترک دسنت موکده سره انسان ګنهکاره Ú©ÛÚ–ÙŠ کنه په Ø¯Û Ú©ÙŠ دوه قوله دي هغه Ú…ÙˆÚ© Ú†ÙŠ يي ګنهګاره نه بولي هغه وايي Ú†ÙŠ په ترک دسنت موکده سره عتاب Ø§ÙˆØØ±Ù…ان Ø¯Ø´ÙØ§Ø¹Øª راÚÙŠ Ø®ÙˆØ±Ø§Ø¬Ø Ù‚ÙˆÙ„ Ø¯Ø§Ø¯Û Ú†ÙŠ په ګنګاره Ú©ÛÚ–ÙŠ مګرګناه ÙŠÛ ØªØ±ØªØ±Ú© دواجبوکمه ده،، قال ابن نجيم : " والذي يظهر من كلام أهل المذهب أن الإثم منوط بترك الواجب أو السنة المؤكدة على الصØÙŠØ Ø› لتصريØÙ‡Ù… بأن من ترك سنن الصلوات الخمس قيل لا يأثم ØŒ والصØÙŠØ أنه يأثم ØŒ ذكره ÙÙŠ ÙØªØ القدير ØŒ وتصريØÙ‡Ù… بالإثم لمن ترك الجماعة مع أنها سنة مؤكدة على الصØÙŠØ , وكذا ÙÙŠ نظائره لمن تتبع كلامهم ØŒ ولا شك أن الإثم مقول بالتشكيك بعضه أشد من بعض ØŒ ÙØ§Ù„إثم لتارك السنة المؤكدة أخ٠من الإثم لتارك الواجب " انتهى من "Ø§Ù„Ø¨ØØ± الرائق" (1/ »319» نوربيا